Bericht van Luuk

Hamjambo allemaal!

Gisteravond tijdens het kerstdiner heeft Aline mij de toezegging weten te ontlokken om een kort verslag van de afgelopen week te maken voor de weblog. Wij waren in de zomer van 2007 bijna de eersten die hoorden van het idee om er ooit een jaartje tussenuit te knijpen. Zeer vererend, maar meteen ook de verplichting op ons genomen om langs te komen (toen nog geen idee waar ...), aldus steun betuigend aan dit prachtige plan.

Iedereen is vandaag alweer halverwege; wij op de helft van een heerlijke vakantie, de Knopsjes van een heel bijzonder jaar. Voor ons erg plezierig om aan te haken bij een gezelschap dat er al zoveel huiswerk op heeft zitten en heel erg leuk om te zien hoe het onze expats hier vergaat.

De familie is hier overduidelijk ingeburgerd. Engels en Swahili worden vlot toegepast, dit geldt ook voor de kinderen. Elke andere blanke wordt begroet als een oude vriend. De meesten zijn bekenden van school of van het hardloop-netwerk van Aline. Gaspard rijdt in de 4WD Suzuki als een ware neokoloniaal. Op de markt koopt hij exotische groenten voor een prijs waar een lokalo zich niet voor hoeft te schamen. Het behoeft geen betoog dat uit de keuken de hele dag de heerlijkste geuren komen drijven. Buiten de keuken wordt het meeste werk verricht door de tuinman/chauffeur en zijn echtgenote, die op het terrein wonen en al aan komen rennen als je met de auto voor de poort staat. Personeel is hier sowieso geen probleem: waar nodig worden dus extra mensen en auto's ingezet om het de groep zoveel mogelijk naar de zin te maken.

En we hebben het naar onze zin. De kinderen vinden zichzelf elke dag terug in een ander zwembad. Het een nog fraaier dan het andere. Vanzelfsprekend een hoop palmbomen en andere tropische decoratie en altijd cola en ijs in overvloed. Je hoeft hier maar met je vinger te knippen en de bediening komt aangerend. Dat zal thuis wel weer even wennen worden voor de dames en heren.

Voor deze eerste week hebben we gekozen om zoveel mogelijk in de buurt te blijven en door middel van bezoekjes aan Moshi, de markt, the International School, een watervalletje etc. zoveel mogelijk van de couleur local op te pikken.

Zelfs met een beetje tropenervaring valt op dat het overdag snoeiheet is. In de schaduw blijven is dan het devies. 's Nachts valt het allemaal wel mee. Het heeft zowaar een keer heel licht geregend, dat was wel plezierig vanwege al het stof. Alleen de echte hoofdwegen zijn geasfalteerd, de rest is onverhard en dus ongelooflijk stoffig.

Misschien wel leuk om nog te vertellen dat de meeste gesprekken over Afrika gaan en (dus) niet over Nederland. Helaas beste mensen, wie had verwacht dat Aline en Gaspard aan onze lippen hingen over credietkrisis of andere zogenaamde hollandse/westerse hot issues, komt bedrogen uit.

Wij daarentegen raken niet uitgefilosofeerd over de ontelbare paradoxen en echte tegenstellingen van dit continent, waarvan dit ook nog eens een van de meest vruchtbare regio's is. Confronterende cliche's: deze arme mensen zijn altijd voorkomend, en eigenlijk meestal ook vriendelijk en vrolijk. En: Oorzaak en gevolg van ontwikkelingshulp, laten we het zo maar samenvatten.

Nu we aldus de directe omgeving en het wereld verbeteren wel zo'n beetje hebben gehad zijn we klaar voor het echte werk: overmorgen vertrekken voor een vijfdaagse safari met drie Landrovers.

De Afrika-veteranen Chris en Marcel haken daarvoor met de kinderen vanavond aan bij de groep.

Om een lang verhaal kort te maken: een grandioze vakantie in een indrukwekkende, maar ook vertrouwde omgeving. Nederland is ver weg. Maar niet veel verder dan de stekkerdoos van de internetaansluiting. Je ontkomt niet aan dagdromerij, stiekem sommetjes maken over hoelang je hier zou kunnen wonen als je thuis de boel verkoopt. Bewondering voor Aline, Gaspard en de kinderen die ons de spiegel weer eens voorhouden. Nederland is maar een heel klein landje (en momenteel redelijk koud bovendien, als we het allemaal goed begrepen hebben). Wij blijven nog even plakken!

Verkeer

In Tanzania hebben we ons al zo vaak verbaasd over het verkeer. Het is ongelofelijk wat je af en toe ziet. Er zijn nergens verkeerslichten. 's Avonds is het aardedonker, want er is geen straatverlichting. Veel auto's rijden met groot licht plus de meeste koplampen staan standaard verkeerd afgesteld, waardoor je als tegenligger een paar seconden niks ziet. Daarna ben je altijd weer blij dat je niet in de ditch (een soort geul voor waterafvoer langs de weg) bent gereden of een geit of een mens hebt geraakt. Ook komt het voor dat auto's helemaal zonder licht rijden. We proberen het 's avonds rijden dus maar zoveel mogelijk vermijden.

Kleine stadsbusjes, de zogenaamde Dala-Dala's, zitten vaak afgeladen vol, en de bijrijder hangt met zijn bovenlichaam uit het raam om de bestemmingen te schreeuwen naar wachtenden op straat. Ook in auto's met laadbak staan soms wel 20 mensen. 

De weg van Moshi naar Arusha is een soort Napoleonsbaan (tussen de A2 en Venlo) in het kwadraat, één en al gevaarlijke inhaalmanoevres, en daarbij ook nog 's kinderen en loslopende dieren langs de weg. Maar ja, als je een bus of vrachtwagen voor je hebt rijden waar pikzwarte rook uit de uitlaat komt, dan wil je daar toch wel effe voorbij.

De kwaliteit van de wegen is ook niet altijd om over naar huis te schrijven. Er zijn aardig wat geasfalteerde wegen, maar ook nog veel dirt-roads, ongeasfalteerde wegen vol kuilen en hobbels. Of wegen die ooit geasfalteerd zijn, maar nooit zijn onderhouden en nu ook vol gaten zitten.

Kinderen zitten meestal los in de auto of zonder helm op een brommer of motor. Ik moet toegeven dat we zelf ook wel wat gemakkelijker zijn geworden. We zijn streng met het gebruik van de veiligheidsriem, maar verder hebben we ons wel wat aangepast in de verkeerde richting. Isabelle heeft laatst van ons huis naar een restaurantje in de buurt gereden. Het is een automaat en het was over een paar kleine buurtweggetjes, maar toch, verantwoord is het niet. Maar wel leuk natuurlijk, vooral toen we zonder schade aankwamen en er geen slachtoffers waren gevallen.

Vorige week ben ik met Jan (duitse water-ingenieur) en zijn vrouw Gordana (mijn loopmaatje), hun zoontje Leon van 1½ en Anna naar één van zijn waterprojecten ten zuidoosten van Moshi gaan kijken. In afgelegen dorpen boren ze een diep gat in de grond, waar een kraan voor algemeen gebruik op wordt gemaakt. Nu gebruiken ze ook vaak water uit de grond, maar dat is niet al te schoon omdat het niet van diep genoeg komt. Om verantwoord gebruik van de nieuwe kraan te stimuleren worden er watercomité's opgericht bestaande uit dorpsbewoners en de mensen moeten ook een klein bedrag per emmer betalen. De waterprojecten worden grotendeels gefinancierd door Duitse banken, en er wordt nauw samengewerkt met de Tanzaniaanse overheid.

In het dorp waren we weer een bezienswaardigheid. De kinderen daar hadden waarschijnlijk nog nooit blanke kinderen gezien. Leon zat in een moderne kinderwagen, terwijl in Afrika moeders hun kinderen in een doek op de rug dragen. Dus toen we een stukje gingen wandelen, terwijl Jan de werkzaamheden controleerde, eindigden we met een soort processie van 30 kinderen. Nadat we weer terug waren bij de auto, bleven ze gewoon staan kijken. We hadden 2 ballen bij ons, dus toen zijn we maar met alle kinderen gaan voetballen en overgooien. Anna voelde zich totaal niet op haar gemak. Het is ook soms wel moeilijk om zo op te vallen, alleen maar omdat je blank bent. In zo'n dorp wonen de mensen in huisjes van leem en stro, zoals je ziet op plaatjes van Afrika. Zo wonen wij dus niet, hè. Wij zijn het verstandige biggetje en hebben een huisje van steen, met een normale toilet en douche. Want zulke vragen krijgen we wel 's, of we in een rieten hut wonen, op matjes slapen en in de vrije natuur moeten plassen.

Sinterklaas

Al met al hebben we het toch nog druk gehad met Sinterklaasactiviteiten. Eerst pakjesavond met een bevriend Nederlands gezin, René en Christine en hun 2 kinderen. Sanne en Sil zijn allebei nog "believers", net als Maria. Natuurlijk veel minder en kleinere kadootjes dan op pakjesavond in Geleen, maar de meiden waren overal blij mee. De volwassenen hadden surprises en een gedicht voor elkaar gemaakt. Ondanks dat we nu veel meer tijd hebben, begonnen we natuurlijk pas op de dag zelf en kregen het amper op tijd af. Omdat wij regelmatig problemen met de auto hebben, kregen we een auto van papier-maché met alles erop en eraan, met een gedicht over de talloze reparaties die Solomon voor ons regelt, waarna hij zich bezat met het wisselgeld. Wij hadden voor hun een reservehut van palmbladeren gemaakt, omdat ze nogal wat problemen hebben gehad met hun huis, met het warme water, de electriciteit en de internetverbinding. En hun containers uit Nederland deden er 7 maanden over, in plaats van 6 weken, en de helft van de spullen kwam beschimmeld aan. Ook genoeg ingrediënten dus voor een leuk gedicht.

De dag erna ben ik met de meiden naar Arusha gereden, voor de Sinterklaasmiddag met de Nederlandse gemeenschap van Moshi en Arusha, Moet je nagaan, rijd je bij wijze van spreken van Valkenburg naar Eindhoven, voor een Sinterklaasfeestje. Maar ja, het was onze enige kans op het zien van een echte Sinterklaas. Die zich wel had aangepast aan het klimaat, want hij liep op sandalen. Hij kwam aan in een Toyota Pick-up, met 2 geschminkte Nederlandse Zwarte Pieten, temperatuur ongeveer 25 graden. Wat zal de Maasai-portier hebben gedacht toen hij het tafereel aanschouwde? De kinderen hebben er in ieder geval wel van genoten.

Aan het eind van de middag waren we nog uitgenodigd voor de "Nicolausfeier" van de Duitsers. Daar kwam de Kerstman een klein kadootje brengen voor alle kinderen en de verlanglijstjes voor kerst in ontvangst nemen, met daarna kerstliedjes zingen en een barbeque. Ze houden erg van zingen, de Duitse Mutti's. Op 11 november "Sankt Martin" en nu weer over de "Leckerei in der Weinachtsbäckerei" en "Wenn die erste Kerze brennt". Het was moeilijk om niet te lachen. Maar ontzettend aardig dat we worden uitgenodigd, en om te zien hoe elders feesten gevierd worden.

Vanavond hebben we onze kerstboom uitgeklapt. Een boompje van een meter hoog, met sterren die steeds van kleur veranderen, ongelofelijke kitsch. Anna heeft zich al bezighouden met inrichten van de kerststal. Een barbie speelt voor Maria en de ganzen van het ganzenbordspel fungeren als staldieren. Hadden we maar wat meegenomen uit Nederland, maar daar denk je natuurlijk niet aan, midden in de zomer. 

 

Tijd

Isabelle's feestje was een succes. We hebben alleen nog nooit zoveel tijd nodig gehad om een feest voor te bereiden. Gaspard had een zogenaamde Pinata (spreek uit: pinjata) gemaakt. Dat is een Zuidamerikaanse verjaardagsgewoonte die we hier hebben leren kennen. Het is een gevaarte, gemaakt van takken en papier-maché, gevuld met snoep. Die van Isabelle moest een lippenstift voorstellen, en dat is aardig gelukt. We waren namelijk bang dat het op een raket of fallus zou gaan lijken. De pinata wordt in een boom gehangen en dan slaan de kinderen, om de beurt en geblinddoekt, er met een tak op tot-ie stuk is en alle snoep op de grond valt. Uuuren werk, in 5 minuten aan flarden. Maar kinderen vinden het geweldig. 

Dan: het boodschappen doen. Veel dingen zijn wel verkrijgbaar bij de Highwaysupermarket, maar bijvoorbeeld literflessen frisdrank waren in heel Moshi niet te krijgen. Frisdrank in blikjes, uit Saoedi- Arabië, zijn niet te drinken, zo waterig en vreemd zoet. Dus je moet allemaal kleine flesjes kopen. Maar ze hebben een nogal vreemd statiegeldsysteem. Voor je een flesje koopt, moet je een lege inleveren. Dus je hebt veel lege flesjes nodig, wil je een goede voorraad aan kunnen leggen. Vervolgens wordt het 1 grote stress aan de kassa, want je hebt 4 lege flesjes Fanta ingeleverd en je wil er Cola Light voor terug, dat kan eigenlijk niet. Drie mannen in stofjassen gaan zich er mee bemoeien en voor je 't weet ben je een half uur verder. Ook voelt het tamelijk genant om zoveel boodschappen te doen. We jagen er naar Tanzaniaanse begrippen 4 gemiddelde maandsalarissen doorheen, alleen maar voor een feestje. Voor een fles wijn moeten sommige mensen 3 dagen werken. Gaspard had een wok gekocht bij de Highway, voor op de gasbrander. Die gasbrander hebben we na lang dubben toch maar aangeschaft, omdat we een electrisch fornuis hebben en de stroom zo vaak uitvalt. Het kostte trouwens de grootste moeite om aan een gasfles te komen, want we konden geen lege inleveren! Maar, de wok. Thuisgekomen bleek er een schroefje te ontbreken aan het handvat. Gaspard ging terug, geen probleem, de winkelbediende haalt een schroefje uit een andere wok. En zet vervolgens de wok zonder schroefje terug in de schappen, bovenop de anderen. Het is aan de ene kant lachwekkend, maar aan de andere kant tekenend voor de Afrikaanse mentaliteit "wie dan leeft, dan zorgt". Het heeft onmiskenbaar voordelen om zo te leven, maar er blijft ook wel veel liggen op deze manier. 

Ook de spiegellijsten voor het mozaïeken, sommige gewoon hartstikke scheef. Gaspard keurde er een paar af, en dat vindt de meubelmaker dan onbegrijpelijk. 5 keer terug om uiteindelijk de hele bestelling rond te krijgen. 

We kunnen ons wel voorstellen dat westerse mensen die hier langer wonen en moeten werken, soms gefrustreerd raken. Want voor ons maakt het nu niet zoveel uit, we hebben de tijd. Wat is dat trouwens moeilijk uit je systeem te krijgen, de begrippen "tijd" en "nut". Ik heb nog zo vaak, als ik wat lanterfant, of als ik ergens op moet wachten: "kan/moet ik nu niet iets anders doen? Nee, ik mag nu rustig een boekje lezen, ik kan naar de zoveelste schoolbijeenkomst gaan, ik mag een middagdutje doen, ik kan 4x per week hardlopen". Het is maar goed dat we wat van die vrijwillige klusjes hebben, anders zou ik waarschijnlijk in een crisis belanden.

We zijn hier nu 4 maanden. Hoewel veel nu wel gewoon wordt, blijft er nog genoeg over om te ontdekken. Wat betreft heimwee, sluit het ene gevoel het andere niet uit. Natuurlijk is er soms het verlangen naar Nederland, naar de mensen die ons na staan, naar de gemakkelijkheid en bekendheid van alles. Aan de andere kant maakt dat verlangen niet dat we nu terug zouden willen. Isabelle en Anna missen soms wel hun vriendinnen en het luxe-shoppen. Maria riep laatst vanuit het niets: "en vandaag wil ik terug naar Nederland!" Alledrie zijn ze echter vrolijk, hebben veel sociale contacten en beginnen thuis al engelse zinnen door het nederlands heen te gooien. Daarbij hebben ze het ook gewoon druk met school en de nevenactiviteiten. Ze waarderen meer het "kleine" en zien het grote contrast met Nederland. Nepmerken doen het hier heel goed, dat is zo lachen. Isabelle heeft Cucci-sandaaltjes, Anna Abibas-sportschoenen en Gaspard slippers van Tomny Hilficer. En dan het lettertype en de kleuren precies zoals bij het echte merk. Veel komt uit China en is van zeer matige kwaliteit. Gaspard's chinese fiets gaat om de haverklap kapot. Laatst heeft-ie 2 dagen zonder slot bij de schoolpoort gestaan en nog was hij niet gestolen. Iedereen weet blijkbaar dat het rotzooi is. Gaspard voelt zich trouwens prima. Hij heeft regelmatig contact met de praktijk en gelukkig loopt alles naar wens. 

In de kerstvakantie krijgen we bezoek uit Nederland (Marie José/Luuk en Chris/Marcel met hun gezinnen), allemaal 2 weken, met 1 week overlap. In de overlap-week gaan we met z'n allen op safari, zin in!  

Kortom, tot nu toe is het nog steeds zoals we gehoopt hadden dat het zou zijn. Ik kan het soms niet geloven.

jarig

Deze week waren Isabelle en ik jarig, zij werd 12 en ik puntjepuntje. We zijn nog nooit in de zomer jarig geweest, en we hebben ook nog nooit een verjaardag gehad zonder visite! Gelukkig wel wat post, mailtjes, sms-jes en telefoontjes. Gistermiddag zijn we met z'n vijven gaan lunchen in de stad en Isabelle geeft volgende week een groot feest. Er komen 15 meisjes mozaïekspiegels maken. De lijstjes worden gemaakt door de meubelmaker en onder begeleiding van 2 creatieve vriendinnen van st. Mauritius worden ze die middag beplakt met stukgeslagen tegels en schelpjes. Aan het eind van de middag komen de ouders voor een drankje en een hapje.

Ik heb trouwens een bijzonder verjaardagskadootje gekregen. Gistermorgen, om een uur of 11 stond er een Tanzaniaanse vrouw met een flesje olie bij de poort. Ze bleek te zijn gestuurd door Terrie, de paardrij-juf en 1 van mijn hardloopmaatjes. Ze kwam mij een bodymassage geven! Ik stond wel even raar te kijken, maar heb me er maar aan overgegeven. Het was heerlijk, over originele kadootjes gesproken. Van Gaspard en de meiden heb ik douchegordijnen en een citruspers gekregen. Nu maar hopen dat onze sinaasappelboom ook werkelijk wat sinaasappels gaat produceren. Verder nog een dingetje in de vorm van een ei, die, als je op een knopje drukt, automatisch een tandenstoker naar boven schiet. Heb ik altijd al willen hebben!

Vrijdagmorgen was weer de zogenaamde Assembly op school. Deze week moest de klas van Maria wat presenteren voor de andere klassen en de ouders. Na de presentatie is er altijd de uitreiking van de Elephants en het zingen voor de jarigen van de week. Uit iedere klas van de basisschool worden 2 kinderen in het zonnetje gezet omdat ze die week iets bijzonders hebben gepresteerd. Deze week kreeg Maria een Elephant en applaus omdat ze goed woordjes geschreven had. Ze stond te stralen. Daarna de jarigen, en tot overmaat van ramp riep iemand dat ik ook jarig was die dag. Dus ik moest voor de groep, notabene in mijn hardloopkleren en onopgemaakt, samen met 2 kinderen en een jonge leerkracht en werd toegezongen door de hele gemeente. Ze eindigen altijd met “how old are you now?” en dan tellen. Dus ik zei dat ze maar bij 40 moesten beginnen, anders zou het te lang duren.

Onze broodbakactie op de kerstmarkt was een succes, ongeveer 150 euro verdiend voor het Scholarshipprogram. Voor hier is dat een aardig bedrag. Was wel een grappige ervaring, een kerstmarkt met 28 graden. Nou ja, de temperatuur op de kerstmarkten in de Regenboog en Valkenheim, mijn oude werkplekken, kon ook altijd wel flink oplopen, maar dan binnen. En wat gebeurt er na deze actie: we worden benaderd omdat we blijkbaar goed zijn in geld verdienen voor een goed doel. We zijn door de school gevraagd om zitting te nemen in de Parents Association, een soort oudervereniging/medezeggenschapsraad. Zij doen ook aan fondsenwerving. En de badmeester kwam naar Gaspard met de vraag of wij niet iets konden verzinnen met betrekking tot het betalen van het schoolgeld van zijn dochter. Het is neet te geleuve, zeggen we dan in Limburg.

We hoorden dat er in Nederland sneeuw wordt verwacht. Onvoorstelbaar, maar wel leuk als opmaat naar Sinterklaas en kerst. In onze tuin staan 2 groene bomen met rode bloemen, die altijd 1 maand voor kerst begint te bloeien. Zo helpt de natuur toch een beetje mee aan het krijgen van een kerstgevoel. Er zijn ook al wat Zwarte Pieten gesignaleerd. Ze hebben bij de meiden chocola in de schoen gedaan, en dat nog wel zonder schoorsteen.

Vrijwilligerswerk

Langzamerhand stromen de vrijwilligersklussen binnen.

Vandaan staan we brood te bakken voor de Christmas Art Fair die dit weekend plaatsvindt bij iemand in de tuin. “Doneer 5000 shilling (ongeveer 3 euro) voor het ISM-scholarshipprogram en je krijgt gratis een home-made Christmasbread”.

Het ISM-scholarshipfund maakt het mogelijk dat getalenteerde Tanzaniaanse studenten, die dat zelf niet kunnen betalen, naar de Internationale School kunnen gaan. Vandaar uit hebben ze veel meer mogelijkheden om op een (evt. buitenlandse) universiteit toegelaten te worden. De hoop is dat deze hoog opgeleide mensen uiteindelijk een belangrijke rol gaan spelen in de Tanzaniaanse samenleving.

Twee weken geleden waren we op de jaarvergadering van de Stichting Nederlandse Taal en Cultuur-onderwijs van Arusha en Moshi. Deze stichting verzorgt het nederlandse onderwijs op school, en onze 3 meiden volgen dat om niet achter te raken. Het is een vrijwilligersbestuur met 2 betaalde leerkrachten. Ze zaten een beetje met hun handen in het haar, want de Onderwijsinspectie uit Nederland was geweest en had hen onder Verscherpt Toezicht gesteld, omdat een aantal zaken niet goed op papier staan. Nou, zei Gaspard, Aline heeft nogal wat ervaring met Inspectiebezoeken, en aangezien wij nu wat ruimer in de tijd zitten, zullen wij dat wel even oppakken. Het komt er inmiddels op neer dat ik een kwaliteitsbeleid-rapport aan het schrijven ben met allerlei verbeterplannen daar aan gekoppeld. Dacht ik door afscheid te nemen van Sevagram van de Inspectie verlost te zijn, maar nee hoor. Het grappige is dat ik het ergens ook wel weer leuk vindt. En Gaspard heeft mij teruggepakt voor het vrijwilligerswerk dat ik voor hém geregeld had, namelijk het zwemles geven aan de kleuters. Gaspard heeft trouwens zelf ook zwemles op school. Van Sabini, de badmeester, die laatst in een oranje t-shirt liep met Holland erop. Van de tweedehandsmarkt natuurlijk. Hij had geen idee waar het ligt. Laatst zag ik een Tanzaniaan op een fiets, met een fleece-vest aan, met op de rug de tekst: “Kan ik u helpen?”. Vast van een actie van C1000 of Jan Linders. Gaspard leert van Sabini borstcrawl, vlinderslag, en gaat nu bijna iedere ochtend zwemmen.

Het werk in het KCMC gaat wat traag. We, vooral Gaspard, hebben hard gewerkt aan een voorstel voor verbetering van het computernetwerk en de voorwaarden voor implementatie van een electronisch patiëntendossier. Het hoofd ICT is nog steeds enthousiast, maar van zijn kant komt er weinig. We hebben vernomen dat hij het nogal druk heeft met het importeren van Japanse auto's en huizenverhuur. Nu snappen we ook waarom zijn mobiele telefoon om de haverklap gaat, niet alleen om de computerproblemen van het KCMC op te lossen dus.

Nog een vrijwilligersklus: Gaspard gaat, op veler verzoek, een cursus Webdesign voor beginners geven op 5 zaterdagochtenden op school.

En als laatste hebben we ons, op verzoek van de school, ontfermd over een nieuw vriendinnetje van Anna. Tyra-Leigh is pas op school gekomen en zit intern omdat haar ouders aan de kust onder Dar es Salaam wonen. Ze heeft erge heimwee en vindt weinig aansluiting bij de andere meiden, die overwegend swahili spreken. Zelf is ze geboren in Zuid Afrika en spreekt engels. Dit weekend komt ze voor de eerste keer bij ons logeren. Het is een lieve meid, en het doet Anna ook goed, dus een zogenaamde win-win-situatie. Wauw, dat laatste woord kan ik misschien wel gebruiken in mijn Kwaliteitsplan.

Kortom, het is niet alléén maar feesten en relaxen hier.

Feesten

Het leuke van in zo'n internationale gemeenschap zitten is dat je kennis maakt met allerlei feesten. Gisteren hadden we de Britse Guy Fawkes bonfire and fireworksparty. Ergens in de 17e eeuw heeft ene Guy Faulkes geprobeerd de Houses of Parliament in Londen in de fik te steken, maar dat is mislukt. Nu wordt dit elk jaar gevierd met een grote brandstapel, waarop Guy zelf wordt neergelegd, als pop. In Moshi doen ze dat laatste maar niet, want het zou misschien als iets heksachtigs kunnen worden geïnterpreteerd. Er was dus een kampvuur, vuurwerk (het hele jaar te koop), eten en geen bier. Geen bier, en dat op een Brits feest? David en Elaine, de organisatoren van het feest, zijn pastors van de Anglicaanse kerk hier, en worden niet geacht alcoholische versnaperingen te verstrekken. Maar het stond ons vrij om zelf wat mee te nemen, en dat hebben we toen maar gedaan. Beetje stiekem, vanonder de tafel, maar het smaakt wel des te lekkerder.Vanavond hebben we Halloween op school. Kinderen mogen voor “ Trick or Treat” langs de deuren van de leraren die op de schoolcampus wonen, en daarna is er een bbq en kinderdisco. Eigenlijk worden we geacht verkleed te komen, maar ja, al onze verkleedkleren liggen op de Oosterweg. Daar denk je toch niet aan, als je een jaartje naar Afrika gaat.Morgenavond is er een Duitse Sint Maarten. Maria mag mee met een geleend lampionnetje, duitse liedjes zingen. De route is van tevoren al gepland, de mensen die bezocht worden zijn geïnstrueerd om wat lekkers in huis te halen, en de echt kleintjes gaan met de auto. Het zal Maria Wurst zijn, hoe het is georganiseerd, als er maar snoep in haar zakje komt.

En afgelopen weekend hadden we dus het Oktoberfest, net als in Valkenburg! We zijn 1 avond geweest, en het leuke was dat dit feest helemaal gemengd Tanzaniaans-Europees was. De organisatie was een combinatie, en daardoor ook het personeel, de optredens en de bezoekers. En dat is een verademing, in een wereld die toch nog vaak gescheiden is. Net als Duitsers zijn Tanzanianen gek op bier, dus dat verbroedert wel.

Officieel is de kleine regentijd begonnen, maar er is nog amper een druppel gevallen. Gisteren wel plotseling een harde storm en de lucht was bruin van het stof. Nu ligt dat stof overal in huis, doordat de ramen bijna allemaal open stonden. Het is iedere dag bijna 30 graden, en een verfrissend buitje zou geen kwaad kunnen. Al was het maar om de wegen wat minder stoffig te laten worden.

Maria's Engels gaat met sprongen vooruit. Zo leuk als je haar hoort kletsen met andere kinderen. Ze is helemaal niet bang om fouten te maken. Ook thuis gooit ze er af en toe wat doorheen. Isabelle zei “dank je” toen Maria haar iets gaf, en Maria antwoordde met “you're welcome!” In bed: “Anna, wil je niet het hele laken taken!” Vertaling van “wait for me”: wacht voor mij! Trouwens, Anna en Isabelle gaan ook heel goed. Isabelle had een prima score op een engelse toets, nog beter dan sommigen die engels als hun moedertaal hebben. En ik werd laatst hard uitgelachen door de dames toen ik per ongeluk “I didn't saw” zei in plaats van didn't see. Of die keer dat ik “I will bell you” zei, daar hebben ze het nog steeds over.

Na sowas... das gibt es doch nicht?

Anna's fieldtrip

Dit was echt zooooo cool!! Ik ging op fieldtrip met onze klas en de kids van Arusha.
We gingen op een soort van Safari en ik zag echt zoveel dieren; zoals giraffen, zebra's,buffels en apen. We hebben zelfs op een afstand van ong.15 meter van de buffels gelopen!
Er was een meneer en die vertelde alles wat je moest doen als ze op je af kwamen; luister maar:

• Loop in groepjes van ongeveer 8 
  
• Loop langzaam en omstebeurt
  
• Als ze op je afkomen vorm dan een grote groep en blijf helemaal stil staan
  
• Niet wapperen met dingen of schreeuwen; zo laat je ze schrikken
  

Dit zijn dingen die je moet doen als je bij Buffels LOOPT.
Dus, als je een keer op safari gaat, volg deze regels.

Aan het eind van de dag ging ik naar het huis van Georgina.
Dat was een meisje uit Arusha, waar ik kon slapen die nacht.Georgina had ook haar beste vriendin uitgenodigd en dat meisje heette Tara. Tara was ook heel aardig. Tara had ook een meisje uit mijn klas uitgenodigd en heette Abella. Dus we waren met z'n vieren in het huis van Georgina; Anna, Abella, Tara en Georgina. Het was echt heel leuk.

De volgende dag gingen we naar de international school van Arusha. Daar waren best wel veel kinderen verkleed voor Halloween. Vet lomp....

Door Anna

Fundi

Iemand die ergens verstand van heeft of een bepaald ambacht beheerst, wordt hier een Fundi genoemd. Van automonteur tot loodgieter, van telefoonaansluiter tot gordijnenopmeter: vraag het de Fundi. Nu wil het geval dat deze kwalificatie geen enkele garantie biedt. Onze ervaringen met Fundi zijn inmiddels zodanig dat we ze er liever niet bij halen dan wel. Ze werken óf slordig, óf moeten 5x terugkomen om eerder gemaakte fouten te herstellen, of je ziet ze helemaal niet meer terug terwijl het nog niet af is. 

In onze slaapkamers zitten kastenwanden die heel saai grijs zijn geverfd. Dus die wilden we graag een vrolijker kleurtje geven. Ik vroeg Solomon of hij een schilder-fundi wist. Ja, riep hij enthousiast, ik! Dus wij naar de stad, jacarandapaarse en blauwe verf kopen, 6 liter verf op oliebasis, voor in totaal 16 euro. Even later kwam Solomon, in zijn schilderfundipak, en met een zelfgetimmerde trap, het huis binnen en ging aan de slag. We hadden er het volste vertrouwen in, tenslotte had hij ons tot nu toe niet teleurgesteld met zijn monteurs- en tuinactiviteiten. Twee uur later, toen we 's even gingen kijken, kwamen we erachter dat we net zo goed Maria's klas hadden kunnen vragen om de klus te klaren. Omdat de eerste laag niet dekte, had hij er meteen een tweede en een derde overheen gedaan, dus het was één en al plakkerigheid met zakkers. De geur was niet te harden, hij had inmiddels driekwart liter thinner verwerkt. Daarbij vlekken op de muren en op de handgrepen, blauw op paars en vice versa, overal plakkende losse kwastharen, kortom we riepen oh en ah, maar niet van bewondering. We hebben hem helaas van de klus af moeten halen. Vervolgens hebben we nog geprobeerd te redden wat er te redden viel, maar echt mooi zal het wel niet meer worden, en dat net op Isabelle's kamer. 's Middags stond hij beteuterd de moestuin water te geven, en Gaspard vroeg hem: “goh Solomon, zeg 'ns eerlijk, hoe vaak heb je een deur of kast geverfd?” Zijn antwoord: “eigenlijk was dit was de eerste keer”. 

Inmiddels ben ik dus maar zelf aan het schilderen geslagen, gezien ons geringe vertrouwen in fundi. En erger ik me aan de slechte kwaliteit van de verf, slechte dekking, en aan de waardeloze kwasten die continu haren verliezen. Een lakroller is hier niet te krijgen. Hopelijk gaat mijn hersenfunctie niet teveel achteruit door die verf op oliebasis. In Nederland mag het door schilders al niet meer worden gebruikt.

Voor wie mocht denken dat we alleen maar vakantie vieren, leuke wandelingetjes maken en       cocoonen: ondertussen zijn we bezig met het schrijven van een automatiseringsplan voor het KCMC. We krijgen steeds meer verhalen te horen over de slechte medische en verpleegkundige zorg daar. De patiënt heeft vrijwel geen rechten en eigenlijk zouden er dus veel basaler verbeteringen moeten worden aangebracht.  Vaak komen ze van ver en in een veel te laat stadium. We begrijpen nu wel waarom er allemaal winkeltjes met doodskisten en rouwkransen langs de weg naar het KCMC te vinden zijn. 

Zondag hebben we een leuk dagje gehad: met de Amerikaanse paardenjuf van de meiden, en een Italiaans en een Duits gezin naar een Polotoernooi geweest vlak bij Arusha. Teams van 4 spelers op een paard moeten met een soort hockeystick de bal in het doel krijgen. Een wat elitair gebeuren, maar wel grappig om 's mee te maken. 

Autoblues

Afgelopen weekend was er weer een HASH, in Marangu, aan de voet van de Kilimanjaro. In de uitnodiging stond dat je er alleen kon komen met een 4WD, en dat klopte. Smalle weggetjes, steil omhoog en dan weer naar beneden, vol met stenen en kuilen. We hebben een prachtige wandeling gemaakt, door plantages, regenwoud, over riviertjes en langs watervallen, en over afro-limburgse heuvels. Langs de wandelroute weer veel dorpsbewoners, die het gezellig vinden om mee te lopen of de weg te wijzen. Maria werd gewoon opgetild door een vrouw en naar de andere kant van de rivier gebracht. Ze zag natuurlijk dat wij het al moeilijk genoeg hadden met onszelf. Na een wandeling van 2 uur, die door de meiden zonder wanklank werd volbracht (uniek!), kwamen we aan bij the Farmhouse van Simon en Tara. Het vakantiehuis ligt in het geboortegehucht van Simon en heeft een aantal gastenkamers die gebruikt worden voor mensen die de Kilimanjaro gaan beklimmen. Tara is een Amerikaanse die als onderzoeker in het KCMC werkt. Simon is een geval apart, hij heeft het al 2x gepresteerd om binnen 9 uur de Kilimanjaro op en af te rennen. 5895 meter hoog, toeristen doen het in 7 of 8 dagen....

We hadden 2 kamers geboekt, zodat we niet 's avonds door het halfduister die ellendige weg terug hoefden te rijden. Nee, dat deden we de volgende morgen: na 500 meter raakte Gaspard (gelukkig niet ik) met de onderkant van de auto een steen en een enorm geratel was het gevolg. We konden echt niet verder rijden. Binnen de kortste keren stonden er 5 mannen en 20 kinderen rond de auto. Gelukkig had er 1 wat gereedschap en na 2 uur oponthoud in de zon konden we verder rijden. Maar dat kwam vooral omdat Gaspard toen bedacht dat door de auto even in de achteruit te zetten, hij de boel kon deblokkeren. Tijdens het wachten zat Isabelle de hele tijd op een steen met een gezicht zoals je dat ziet bij pubers in het programma “Groeten uit de Rimboe”, Anna vroeg om de paar minuten om wat lekkers en hoe lang het nog zou duren en Maria ging spelen met een dorpsjongetje. En ik probeerde de moed erin te houden. De as van de 4WD is in ieder geval gebroken en nu staat-ie weer in een garage. Ons autootje ligt toch wat te laag voor dit soort wegen. 

Gisteravond kregen we Nieuwe Vrienden (oké, Kennissen) te eten. Gaspard ging Thais koken, dat was wel even wennen, hij had al zeker 3 maanden niet meer voor een grotere groep gekookt. En we zijn hier natuurlijk iets minder goed geëquipeerd dan in Nederland. Hoewel de eerlijkheid ons gebiedt te zeggen dat er toch alweer wat apparaatjes het huis binnen zijn gekomen. Gaspard moet zijn gebruiksaanwijzingenverslaving natuurlijk wel een beetje onderhouden. Ik heb trouwens geen enkel recht van spreken, want ik koop kussenhoesjes, lampjes en leuke dingetjes voor aan de muur. Het is allemaal niet zo duur en dan is het soms moeilijk om de verleiding te weerstaan. Ons eerste idee van alles zeer Basic, tja, daar houden we ons dus niet echt aan. 

Maar: als we er weer vanaf moeten, zetten we alles gewoon op de door Gaspard geopende Tanzaniaanse Marktplaats!

Slaperig

Sinds we hier zijn, hebben we meer behoefte aan slaap. Thuis gingen we meestal niet voor 12 uur, hier gaan we echt vroeger. Aan de ene kant kan het te maken hebben met de rust die we ervaren. De avonden zijn niet meer volgepropt met administratieve zaken die nog na werktijd moeten gebeuren en we hebben minder afspraken. Aan de andere kant lijkt het of er in Afrika iets slaapverwekkends in de lucht zit. Net als in Geleen, bij m'n schoonouders, als de oude Lindenboom bloeit. Daar word je ook zo rustig van.
Slapen in het openbaar is hier geen taboe. Ik schreef al een keer over de medewerkster van het internetcafé, die onder werktijd op een salontafeltje lag te slapen. We doen onze boodschappen vaak bij de Highway Supermarket, en dan moeten we de cassiere wakker maken om af te kunnen rekenen. Meestal reageert ze een beetje verstoord en begint dodelijk verveeld de boodschappen te verschuiven. Maar in plaats van me te ergeren, word ik er zelf ook sloom van en verlaat compleet tevreden de winkel. Op de markt met tweedehandsspullen liggen de marktvrouwen 's middags tussen de kleren te slapen. Laatst dacht ik dat een stalletje onbemand was, kwam er een slaperige vrouw onder de kraam vandaan. Langs de kant van de weg zie je vaak duttende mensen onder een boom zitten. Als de medewerkers van de kapsalon niets te doen hebben, nestelen ze zich in een stoel en gaan naar Dromenland in plaats van dat ze 's lekker de boel gaan opruimen. Van de buitenlanders die hier wonen, hoor ik ook vaker dat ze veel vroeger instorten dan in hun eigen land. Natuurlijk heeft het ook met de warmte te maken. Als het in sommige periodes van het jaar rond de 20 graden is (freezing cold, noemen ze dat dan), is er meer aktiviteit.
Afgelopen woensdag zijn de meiden weer met school begonnen. Ze hadden er zin in, een goed teken. Gisteren ging Maria bij een vriendinnetje spelen. Ze kreeg een eigengebakken koekje waar pinda's in bleken te zitten. Maria merkt het altijd meteen, haar tong begint te prikken door de allergie, en ze spuugde het uit. Moeder in de stress natuurlijk, ze riep: "O, Maria, is there anything I can do about this?!" Maria antwoordde: " Yes, an icecream."
Een vrouw uit de buurt vroeg me of ik voor de Kerstmarkt in november christmascrackers wilde maken. Ik zei: "I don't think so, I'm not really into baking". Blijken het verpakkingen voor kerstkadootjes te zijn, die een knalletje geven als je ze openmaakt. En moet ik me nu al gaan bezighouden met kerst? Wij hebben eerst nog Sinterklaas.

Libe

Solomon en Violet komen oorspronkelijk uit Bukoba, een stad aan de andere kant van het Victoriameer, bijna 3 dagen reizen met de bus. Ze zijn van de stam “Haya” en ze hebben een eigen taal. Hier in het Kilimanjaro-gebied wonen vooral “Chagga”. Bij de patiëntenregistratie in het KCMC wordt geregistreerd van welke stam iemand afkomstig is. Het is  dus echt iets wat telt. Toen we net in ons huis gingen wonen zei de verhuurder dat we Solomon en Violet beter meteen konden ontslaan, want ze zijn geen Chagga. Nou, dat konden we natuurlijk niet over ons hart verkrijgen en daarbij mochten we ze ook eigenlijk meteen. Zie je het tafereel al voor je: echtpaar met kind moet huisje verlaten, geen inkomen, waar moeten ze naar toe.

Het grappige was dat toen S en V voor ons gingen werken, ze zelf ook meteen iemand in dienst namen voor hun eigen huishoudelijk werk en om op Linda te passen. Maar dat vonden ze toch een beetje teveel kosten en toevallig hoorden ze van hun familie dat in Bukoba een meisje van 11 een baantje zocht, tegen kost en inwoning. De familie kon de kosten voor haar onderhoud niet meer opbrengen.

Drie weken geleden kwam ze aan in Moshi. Libe heet ze, vader onbekend en moeder overleden. Ze blijkt pas 9 te zijn en is nog nooit naar school geweest. Libe spreekt geen Swahili, alleen Haya. Toen ik haar de eerste keer zag, was ik meteen helemaal verkocht, zo'n klein, bescheiden meisje. Ze kwam naar me toe, legde bij wijze van begroeting haar handen onder mijn kin (polsen bij elkaar, vingers naar de zijkanten) en zei Shikamoo, de respectvolle groet voor een ouder iemand. Ontroerend was het. S en V hebben er dus eigenlijk een dochter bij, en niet de huishoudelijke hulp die ze verwachtten. Onze meiden hebben meteen een nieuw speelkameraadje, en het grappige is dat ze haar nu een beetje Swahili leren. S en V zijn er in feite “ingeluisd”, en hebben nu een extra mond om te voeden. Hoewel ze haar wel laten helpen in het huishouden. Eigenlijk vinden wij dat ze naar school moet, maar ja waar bemoeien we ons mee. Het is wel heftig om zo geconfronteerd te worden met de wezenproblematiek in Tanzania. Zoals Libe zijn er  nog zoveel andere kinderen, meestal wees ten gevolge van AIDS. Rondom Moshi is de opvang in weeshuizen goed georganiseerd, er zijn vrijwel geen straatkinderen. Daarnaast vangen families zelf veel op. Het begrip “neefjes en nichtjes” bestaat hier niet. De kinderen van de broers en zussen van de ouders, worden ook broertjes (kaka) en zusjes (dada) genoemd. In het kader van “het hemd is nader dan de rok”, heeft dit een goede invloed op het verantwoordelijkheidsgevoel voor alle familieleden. Maar als de familie, zoals bij Libe, te arm is, dan wordt geprobeerd het op te lossen binnen stamverband. In een stad echter is het stamverband losser, en moeten sommige kinderen toch geplaatst worden in weeshuizen. S en V zijn gelukkig lief voor Libe, dus ergens heeft ze nog geluk dat ze hier terecht is gekomen. En hopelijk laten ze haar uiteindelijk ook naar school gaan.

De organisaties die zich bezighouden met wees- en straatkinderen zijn zogenaamde non-governmental organisations, die afhankelijk zijn van donaties en vrijwilligerswerk. Twee voorbeelden van dit soort organisaties in deze regio zijn Amani Children's Home en Mkombozi Centre for Street Children. 

Nou, dit was het serieuze gedeelte. Met de bevoorrechte Valkenburgers hier ter plaatse gaat het nog steeds goed. De kinderen hebben nog 2 dagen herfstvakantie en dan er tegenaan tot de kerstvakantie. We hebben nog een paar gezellige uitstapjes gemaakt en verder wat gerommeld in en om het huis. Gaspard heeft vandaag een Marktplaats-achtige website voor deze regio gemaakt. Er zijn mensen die van alles willen kopen en verkopen, maar dat gaat óf met briefjes op prikborden of via mailtjes. Niet zo heel efficiënt dus. We zijn nog aan het nadenken over een naam. 

Gaspard kan de laatste tijd weer heel vaak “ja, dit is Afrika!” roepen, want om de haverklap valt de stroom uit en vanavond hadden we plotseling geen water meer. Zucht......

Banda

De afgelopen dagen hebben we genoten van zand en strand van de Indische Oceaan. Zelfs ik vond het nu lekker om te gaan zwemmen, het was qua temperatuur net badwater. Het vakantiepark waar we zaten, de Capricorn Beach Cottages, bleek te bestaan uit 3 banda's, waarvan 1 voor mij en Gaspard en 1 voor de meiden. Een banda is een hut met ramen zonder glas met horren, een heerlijk bed met klamboe, badkamer en keukentje, vlakbij het strand. En voor de banda een veranda. 's Morgens werd het ontbijt gebracht in een mandje. Kortom, een droomlocatie. Het was vrij warm, een vochtiger hitte dan hier in Moshi, maar wel met een zeewind. En af en toe een tropische regenbui, van het Nederlandse type.
Naast ons in een ander parkje, zaten mensen die we van school kennen. Maria heeft engelse bijles en zwemles met de 5-jarige Matthias en ze zitten bij elkaar in de klas. Geraldine en Benoit Pitot, de ouders, komen van St. Mauritius en zijn voor 6 jaar gestationeerd op TPC, de suikerplantage. Ze zijn ook pas hier. Behalve Matthias hebben ze nog 2 zonen, Amory van 16 en Remy van 13, keurige jongens. We hebben veel met elkaar opgetrokken, onder andere een uitstapje naar Pangani, met z'n allen in hun Landcruiser. Afgelopen zondag hebben we een boot gehuurd, en zijn gaan snorkelen en picknicken op `Sand-island`, een zandbank. Erg leuk, behalve dat Gaspard een geleende snorkel is verloren in de zee, en dat we, ondanks flink smeren, toch allemaal wel ergens op het lichaam verbrand zijn. De Pitootjes zijn franstalig, dus de communicatie met hun gebroken engels en ons matige frans was af en toe niet om aan te horen. Maar goed, een fles wijn overwint al snel een taalbarrière.
De rit naar de kust duurde zo'n 6 uur. Het grootste deel over geasfalteerde wegen, 2-baans, en vlakbij de kust over onverharde, rode weggetjes. Op zich is het niet druk op de weg, maar wat het zo eng maakt is dat er overal mensen langs de weg lopen. De snelheid is toch zo'n 80-100 km/uur. En dan nog word je ingehaald door een felgekleurde touringcar, waarbij op de voorkant staat `in God we trust`. Nou, dan doen we dan maar.
Langs de weg zijn dorpjes met hutten van leem, takken en rieten of golfplaten daken. Nergens heb je een stadje of dorp dat echt het bekijken waard is. Zelf Pangani, een leuk havenplaatsje zou je denken, is niks bijzonders, alles is even armoedig. Alleen de sporadische beachresorts zijn mooi, verder is het toerisme niet ontwikkeld. Wat natuurlijk ook wel voordelen heeft, nergens lelijke hoogbouw of schreeuwerige uitgaansgelegenheden. Maar ook geen lekker terrasje, ijssalonnetje of winkeltje.
Gisteravond om 6 uur reden we Moshi weer in. Ik had even een negatief gevoel, bweh, ik ga nu naar huis, maar is dat Thuis? Al die negers, de armoede, de rommeligheid. We reden langs onze brievenbus in de stad en daar lagen een brief voor Anna, de Opzij en de NRC-weekeditie met nieuws van een week geleden. Thuis stond Linda te juichen van plezier en Violet en Solomon leken ook wel oprecht blij om ons weer te zien. Gaspard had al snel een lekker pastaatje op tafel en zo kwam het thuisgevoel gelukkig weer terug. Het waren heerlijke dagen en het was interessant om een heel ander deel van Tanzania te ontdekken.

Adembenemend

Onder beide grote tenen een bloedblaar en flinke spierpijn in mijn benen, maar ik heb het gehaald: de top van Mount Meru op 4562 meter hoogte. De berg ligt in het National Park van Arusha en bij binnenkomst zie je meteen zebra's, giraffen, bavianen en buffalo's. Ik zat opgepropt in een auto vol rugzakken, kookspullen, Saudy de kok, Selemeni de hulpkok, Andi en Alex. Andi is een 30-jarige duitse student die hier een half jaar stage heeft gelopen in een irrigatieproject. Een blij, sociaal en beetje onhandig figuur die ik via-via heb kennengeleerd. Hij deelt een flat met Alex, een 37-jarige vent van het stoerdere type, met een tanzaniaanse vader en een duitse moeder die hier sinds 4 jaar een reisbureautje heeft. Hij verkoopt onder andere Mount Meru-trips, maar was er zelf nog nooit op geweest. Het handige was dat hij alles goed kon regelen tegen kostprijs. We kregen ook nog 2 dragers mee, 1 voor de keukenspullen en 1 voor mijn rugzak en daarnaast Michael de Ranger. De ranger sprak vloeiend engels, en ook nog een paar woorden in andere talen, onder andere nederlands. Duidelijk zo iemand die gewend is toeristen te charmeren. Ik vond hem eerlijk gezegd een beetje glad en langdradig. Maar goed, hij heeft mij wel op weg naar de top over enkele moeilijke stukken heen geholpen.
De eerste dag naar de Miriakambahut, een tocht van ongeveer 4 uur met schitterende vergezichten. In de hutten sliepen we in kamertjes van nog geen 3x3 meter, met 2 stapelbedden. De eerste nacht was een ramp, niet alleen de geur van opdrogende bergschoenen, vochtige matrassen en germaanse winden, maar Andi in het bed boven mij was ook nog 's snipverkouden. Snif, snuit, omdraai, hoest, slok water en dit maal honderdvijftig. De tweede dag in 4 uur naar de Saddlehut en s'middags nog een korte wandeling naar de top van Little Meru, een soort pukkel op de grote Meru. Het traject naar de Saddlehut was prachtig, door tropisch bos. Iedereen die wel eens in de Droomvlucht heeft gezeten in de Efteling weet waar ik het over heb. Grillig gevormde bomen met over de takken gedrapeerd mos, vogelgeluiden, flarden mist, alleen de trollen en elfjes ontbraken.
Die nacht moesten we om 1 uur opstaan voor de weg naar de top. In de kou, in het donker met de hoofdlamp op, sommige stukken over los lavazand, andere over losliggend gesteente en iets te vaak over rotsen. Ik liep af en toe echt te worstelen en dan voel je je wel een erg stijve hark als je ziet dat op dezelfde trajecten de ranger met zijn handen in zijn zakken loopt en de drager met zijn armen over elkaar. De laatste paar honderd meter was echt klimmen met handen en voeten, maar net na zonsopkomst bereikten we de top. Andi had een beetje last van de hoogte, maar daar had ik gelukkig geen probleem mee. Het was een geweldige ervaring om onder de Tanzaniaanse vlag te staan met een adembenemend mooi uitzicht. Maar ja, toen weer naar beneden.....Om 11 uur zaten we aan het ontbijt in de Saddlehut, daarna 2 uurtjes gerust, en toen verder afgedaald naar de Miriakambahut. Die dag ongeveer 12 uur gelopen, eerst 1000 meter gestegen, toen 2000 gedaald, ongeveer 19 kilometer, dus je kunt je voorstellen dat we om 20.00 heel blij waren met ons meurende slaapkamertje. Die nacht als een blok geslapen.
Gisteren hebben we de laatste afdaling gemaakt en toen terug naar huis. De geurbeschrijving van de auto zal ik achterwege laten, maar als ik vertel dat er nergens douches waren en in de Saddlehut zelfs helemaal geen stromend water, en dat de kok en hulpkok nog aan het vasten waren in verband met de ramadan, dan kunnen we wederom spreken van een adembenemende ervaring.
Met Gaspard en de kinderen was alles prima gegaan. Anna is derde van de 4 geworden op de sportdag. Vanaf donderdag hebben de meiden 2 weken vrij en gaan we een paar dagen richting de kust, naar de Capricorn Beachcottages, vlak boven Pangani. Isabelle heeft haar rapport gekregen, met allemaal prima cijfers. Echt heel knap, veel nieuwe leerstof en dan ook nog 's alles in het engels. Voor de meiden een welverdiende vakantie, en voor ons, tja....nog niet echt verdiend. Maar wel lekker!

Zweten

Het bloggen is er even bij ingeschoten, want ons luie leventje is voorbij. Sinds deze week zijn we als vrijwilliger gekoppeld aan de afdeling automatisering van het KCMC. Het ziekenhuis staat aan de vooravond van de introductie van een digitaal patiëntendossier, en daar gaan we ondersteuning in bieden. Gaspard vooral op inhoud en ik meer in de implementatie. Het hoofd automatisering, Hans, is een jongen die het snapt en net als Gaspard geen Windowsfan. We hebben er wel zin in. Ben benieuwd hoe de samenwerking tussen mij en Gaspard gaat verlopen! 

Het wordt hier nu echt zomer, temperaturen tussen de 25 en 30 graden. En uit Nederland bereiken ons berichten over vallende bladeren, fleece-truien en terrasstoelen die naar de kelder worden verplaatst...

Omdat het nu weinig regent wordt het erg stoffig, en vooral op de onverharde wegen als er een auto langsrijdt, zie je even geen hand voor ogen. Alle kleren zijn in 1 dag vies. Omdat iedereen hetzelfde probleem heeft, is er niet veel aandacht voor mode of tiptop-verzorgd erbij lopen. Nieuwe, moderne kleren zijn sowieso moeilijk te krijgen. Als je iemand in een Tommy Hilfiger-overhemd ziet lopen, ook blanken, weet je bijna zeker dat-ie voor 2 euro op de tweedehandsmarkt is gekocht. In Moshi haal je toeristen er zo uit. Die lopen steevast in een te korte broek of rokje, wat echt als ongepast wordt beschouwd. Ja, we horen al echt bij de incrowd :)

Aanstaande vrijdag ga ik in 4 dagen Mount Meru beklimmen. Het is het kleine broertje van de Kilimanjaro, bijna 5000 meter hoog. De berg ligt in Arusha National Park, en we zijn verplicht om een ranger met een geweer mee te nemen, want er zijn wilde dieren. Eigenlijk is het een soort wandelsafari, maar dan met de extra uitdaging van het bereiken van een hoge bergtop. Hoogteziekte komt iets minder voor dan bij de Kilimanjaro, want het scheelt toch wel ruim 1000 meter. Op de Kili zijn ook nog 's weinig dieren te zien en het is veel drukker op de routes, dus ik vind dit eigenlijk wel een heel leuk alternatief. Ik ga samen met 2 duitse jongens, 2 dragers en een kok. We overnachten in hutten. De tweede nacht staan we om 2.00 op, en lopen dan naar de top om de zon te zien opkomen. Ter geruststelling voor de ouders: het is bergwandelen en geen bergbeklimmen. Er zitten wel wat lastigere stukken tussen, maar het is niet met touwen en stijgijzers enzo. Verhalen en foto's volgen! Als ik het tenminste kan navertellen, geintje. 

Gaspard gaat zaterdag met Anna naar Arusha voor een sportwedstrijd tussen de basisscholen van campus Moshi en campus Arusha van de International School. Anna is geselecteerd om mee te doen aan de 400 meter voor meiden onder de 11, en voor de Shot Put, een soort kogelstoten. Isabelle zal wel mee willen, want in Arusha kun je wat leuker shoppen dan in Moshi...

Kuku Vitara

Gelukkig hebben we weer een auto. Gaspard heeft in Arusha een Suzuki Vitara (nee, geen Viagra) voor een zacht prijsje op de kop getikt. 5 deurs, waarvan die van de bestuurder niet van binnenuit open kon worden gemaakt, het raam aan die kant idem dito, een gescheurd uitlaatspruitstuk, 4WD, een airco die nog werkt, een 'klein' lekje in de benzinetank, automaat, uit 1995, kilometerstand 105.000 (waarschijnlijk teruggedraaid). Alle gebreken zijn en worden opgelost door Solomon in de plaatselijke garage. De vering is veel beter dan in de auto van Jean. Kortom, we zijn er blij mee. Oh ja en hij trekt een beetje naar links tijdens het rijden.

Sinds vorige week hebben we eigen kippen. Ze heten Stresskip, Nugget, Kuku(*) en Jimmy: de familie Tokkie. Jimmy is reeds op onverklaarbare wijze verdwenen. Geen sporen van een schermutseling met een roofdier, en het hek is ook te hoog om overheen te vliegen. Dus Solomon vroeg na bij een buurvrouw of zij soms een kip had "gezien". Ze vatte dit op als een beschuldiging, wat een levendige woordenwisseling over de heg opleverde. Volgens Solomon is ze gestoord. Haar vorige huisje elders zou zijn platgebrand na een reeks conflicten met de buren. Het is moeilijk te achterhalen in hoeverre bijgeloof (is ze een heks?) hier een rol speelt. Mensen bezoeken naast gewone artsen ook wel lokale medicijnmannen. Op straat staan stalletjes met allemaal potjes met poeders, alternatieve geneesmiddelen. Solomon gebruikt voor zichzelf en zijn familie, naast de reguliere medicijnen, net zo gemakkelijk middeltjes van de Masai. In ieder geval, Jimmy is vervangen door een andere kip. We hebben al een paar hele kleine eitjes kunnen rapen. 

De groentetuin gaat als een speer. Een veldje met spinazie, tomaten, sla en pompoenen. Ja, de pompoenzaden van de Roksjes, onze buren op de Oosterweg. Ooit hebben ze ons verslagen, maar dat gaat dit keer niet lukken. Gaspard zou vandaag een bevruchtingsritueel uitvoeren tussen de mannelijke en de vrouwelijke bloemen, want hij zag weinig bijen. Zojuist aangekomen bij de planten zag hij ze echter nijver bezig, dus er is toch geen interventie nodig.

Inmiddels ben ik ook weer bij de kapper annex pedicure/manicure geweest, dit keer uitgebreid met een gezichtsbehandeling. Men doet hier alles in 1 sessie in 1 ruimte, het duurde dan ook wel 4 uur. In Nederland bij schoonheidsspecialiste Lenie: een heerlijke stoel, rust, een uitgebreide epileer-,knijp-, massagesessie. Hier: een kamertje van 2 bij 3, een gewone stoel waarop ik onderuitgezakt moest gaan zitten en op de bank naast me 5 kletsende pedicures en kappers die geen klanten hadden. Op een gegeven moment had ik een mosterdgeel smeersel op mijn gezicht, waarmee ik boven een stoomapparaat moest hangen. Daarna weer een paar andere mengsels. Ik voelde me niet echt relaxed...en had ook niet het idee dat er iets substantieels met mijn gezicht gebeurde. Even later begon de schoonheidsspecialiste een bleekmaker op haar eigen gezicht te smeren, en op dat van 2 kapsters. Toen ze daarmee klaar was, ging ze weer verder met mij met nog 1 of ander scrubje. Ik had mijn eigen make-up meegenomen, en ik zag haar zeer geïnteresseerd kijken. Dus toen ik haar aanbood om bij haarzelf ook wat van mijn mascara en oogpotlood op te doen, zei ze geen nee. Het is wel bijzonder allemaal, maar ik denk niet dat ik zo'n behandeling nog een keer wil ondergaan.  

(*) kuku = kip in swahili 

Management

Het is heerlijk stil in huis. De kinderen zijn op school en Violet is naar het consultatiebureau met Linda in het ziekenhuis. Dat gaat zonder afspraak, dus het zal daar wel weer een dolle boel zijn, met veel geuren en kleuren. Linda groeit volledig van de curve af, ver boven de P90, kortom behoorlijk te zwaar. Leuk contrast met de beelden die men gewoonlijk over Afrika laat zien.

Gaspard is met Solomon naar Arusha om te kijken naar een auto. Jean heeft de auto vorige week helaas weer opgehaald. Haar andere auto was stuk en haar zoon bleek de "onze" vaker nodig te hebben dan ze dacht, dus of ze hem weer terug kon krijgen. Van de ene op de andere dag zaten we zonder. En nu we eenmaal weten hoe handig het is, moet er toch maar een andere komen.

Afgelopen weekend heeft Milou bij ons gelogeerd en we hadden beloofd haar thuis te brengen. Konden we meteen even kijken op de door Isabelle zo geprezen boerderij. Met Solomon's volkswagenbus over een "dirtroad", ongeveer een half uur hier vandaan richting de Kilimanjaro. Inderdaad een indrukwekkend gebeuren. Een gebied van 100 hectare met alleen maar bloemen- en plantenvelden en kassen. De bloemen worden gekweekt voor het zaad en de planten voor de stekjes. Twee keer per week gaan er 2 containers op transport per vliegtuig naar Nederland en van daaruit wordt het ook naar naar andere landen geëxporteerd. Dus behalve dat ik heb gevonden waar onze tweedehandskleding naartoe gaat, heb ik nu ook ontdekt waar Nederlandse kamerplanten vandaan komen! 

Op de plantage werken bijna 400 mensen. Fons, de vader van Milou, loopt als een echte Boss over de plantage en levert zo nodig commentaar, in vloeiend Swahili en op vrij directieve wijze. Management by Walking Around noemen we dat in Nederland, maar bij ons gaat het er wel wat softer aan toe. Er zit nog 1 laag management tussen hem en de werkvloer. Een landarbeider verdient nog geen 2 euro per dag. Ze werken 6 dagen per week en krijgen tussen de middag een warme maaltijd. De arbeider heeft wel een bepaalde bescherming en er zijn ook afspraken met de vakbond, maar bijvoorbeeld ontslaan gaat hier een stuk gemakkelijker. Het op de plantage zijn, was weer 1 van die "schurende" ervaringen. Het verschil tussen blank en zwart (of rijk en arm) is dan zo groot. Volgens Milou kon Solomon maar beter in het busje op ons wachten, want voor de honden is hij een onbekend zwart gezicht, dus...

Even later zitten wij op het terras op mooie banken en worden bediend. Aan de andere kant, er zijn hier zoveel mensen die willen en kunnen werken, dat degenen die een baan hebben, zich gelukkig kunnen prijzen. En als je in een klein huisje woont aan de rand van de plantage, met wellicht een eigen moestuintje, is het leven goedkoop. Maar je moet dan niet de ambitie hebben dat je kinderen naar de middelbare school gaan en qua luxe valt er niet veel te wensen. Behalve een mobieltje, want dat heeft bijna iedereen. Helaas werd foto's maken niet op prijs gesteld. Er is wel een website van vasso-agroventures.

Vorige week zijn we voor het eerst in het KCMC geweest. We hadden een afspraak met een professor, maar toen we daar precies op tijd voor de deur stonden, bleek dat hij nog in een Meeting zat, en behalve dat zaten er nog 3 mensen te wachten die ook om 16.00 een afspraak hadden. In de tussentijd hebben we een rondleiding gekregen van Anthony Hall, hoofd van de Oogkliniek. Hij is zelf bezig met nieuwbouw, ziet er goed uit, maar de rest van het KCMC is erg armoedig. En dat is dan het AZM van deze regio! Ik was qua gebouwen al wat gewend van Belgische ziekenhuizen, maar dit... Hoe de zorg verder is, weten we natuurlijk niet, maar van wat we tot nu toe gehoord hebben, is ook dat niet om over naar huis te schrijven. Behalve de beperkte middelen zou er nogal een aansturingsprobleem zijn.

Om het ziekenhuis heen is het één en al bedrijvigheid. Familieleden, onontbeerlijk bij de verzorging van de patiënten, liggen op het gras. En verder natuurlijk weer stalletjes met van allerlei waren. Na de rondleiding van een uur kwamen we terug bij het kantoor van de professor, maar in de rij wachtenden was nog geen verandering opgetreden. We krijgen een nieuwe afspraak, maar tot nu toe hebben we nog niets gehoord. Dit is Afrika!

Op de markt

Heb je je ooit afgevraagd wat er met de kleren gebeurt die je in een zak stopt voor een goed doel? Nou, ik heb ze gevonden. Dinsdag ben ik met Monica en Rosalind naar de tweedehandsmarkt geweest in Moshi. Ons was aangeraden om er met een ervaren iemand naar toe te gaan, want anders wordt je bedonderd en misschien gezakkenrold. Het is een groot terrein met allemaal permanente kraampjes gemaakt van takken. Op dinsdag en vrijdag komen er grote balen aan met tweedehandskleding, die verdeeld worden over de kramen. Soms ligt het gewoon op een hoop, anderen maken er wat mooiers van door het op hangertjes te hangen. Maar het is heel gekreukt en de spullen zijn erg herkenbaar. Van H&M-jurkjes tot hardloopschoenen, kinderkleding, spijkerbroeken, trainingspakken. Er zijn zelfs tweedehands BH's, onderbroeken en handdoeken te krijgen. De prijzen zijn onderhandelbaar, aan onervaren blanken worden dubbele bedragen gevraagd, vandaar dat Monica het voortouw nam. Dus uiteindelijk kwam ik thuis met 2 broeken voor Maria, een weekendtas, en een Pradatas voor Isabelle, voor in totaal 10 euro. Ik moest erg denken aan mijn opruimtijd de laatste weken op de Oosterweg. Volgens mij heb ik wel 30 plastic zakken met kleding weggebracht. En nu ga ik het zelf weer kopen en misschien kom ik over een half jaar wel eigen spullen tegen! Aan de andere kant is dit natuurlijk veel beter dan spullen weggeven aan derde wereld landen. Mensen kunnen er nu hun brood mee verdienen en het is een mooie vorm van hergebruik. Ik had geen fotocamera mee, ivm de waarschuwingen vooraf. Overigens was de sfeer niet bedreigend, dus wie weet kunnen we volgende keer wel wat foto's maken.

Op school werden hulpouders gevraagd voor bij het schoolzwemmen. Dus ik naar de juf van Maria, nou, ze kon nog wel wat vrijwilligers gebruiken. Voor de zekerheid vroeg ik of het de bedoeling is dat ik de kinderen help met aan- en uitkleden, net als in Valkenburg. 

• Nee, je gaat het water in met een groepje! 
  
• O.
  
• Ja maar, ik ben geen goede zwemmer. 
  
• Geen probleem!!!!
  
• Gedachtenwolk: wat nu???? Hoe kom ik hier uit? Dat water is niet verwarmd!
  
• Slik, okay, ik zal er zijn om 10.30, bij het buitenbad.

Naar huis. "Gaspard, lijkt het je niet leuk om de klas van Maria te helpen bij het schoolzwemmen?" En gelukkig, hij zei ja.

We hebben deze week regelmatig een powercut, en dan ook geen internet. Dit is Afrika! zegt Gaspard dan..... grrrrr, zeggen de meiden.

Binnenkort in dit theater: een eerste bezoek aan het ziekenhuis ivm het vrijwilligerswerk, op zoek naar een andere auto, kippen, het marktaandeel van Coca-Cola (foto's).

Bril

Gelukkig krijgen we af en toe berichten over het zeer matige weer in Nederland, want het afgelopen weekend voelde ik een zweem van heimwee naar Nederland. Ik dacht aan de mooie Limburgse heuvels, aan de vertrouwde mensen, aan het je gemakkelijk bewegen en communiceren daar. Als je kijkt hoe lang het me gekost heeft om echt eigen te worden in het Limburgse, dan gaat me dat hier natuurlijk nooit lukken in een jaar. Dat moet ik ook niet willen, maar wat is het toch een sterke menselijke behoefte om je ergens echt thuis te willen voelen. Met de kinderen hebben we af en toe een spraakverwarring, is thuis de Oosterweg of bedoel je hier? Isabelle is zo enthousiast over de school dat ze óf al vriendinnen en de H&M hier naartoe zou willen halen, óf de school naar Valkenburg verplaatsen. Wat heel mooi is om te zien op deze school, is dat het Vreedzame School-concept geen concept is, maar echt geïntegreerd. Je gaat op een respectvolle manier met elkaar om en wie zich daar niet aan houdt, wordt er op aangesproken. Aan de ene kant komt het soms een beetje Amerikaans-overdreven over, aan de andere kant kun je kinderen niet genoeg doordringen met hoe je fatsoenlijk met elkaar om hoort te gaan. Daarbij is er veel aandacht voor het zich welkom voelen van nieuwkomers, dat strekt zich zelfs uit tot de sfeer van de volwassenen, zoals we zelf al hebben kunnen ondervinden. Tussen de groepen op school is er veel minder verschil, vooral op de Secondary, waar Isabelle in M1 zit, gaat iedereen met elkaar om. Het begrip brugmug of brugpieper bestaat niet. Afgelopen vrijdag is Isabelle op het feestje geweest van Judith uit M2. En Anna op het feestje van Julian, de zoon van Monica. Naast zijn echte vrienden, nodigen ze standaard een paar nieuwe kinderen uit, "to let them feel welcome". Mooi toch?

Anna heeft vrijdagochtend op de Assembly, een wekelijkse bijeenkomst met alle kinderen van Primary en de ouders, met haar klas een presentatie gegeven over hun favoriete schrijvers. Anna moest een stukje inleidende tekst uit haar hoofd opzeggen en een bladzijde voorlezen. Ze sprak keurig engels en stotterde bijna niet. We zaten er apentrots naar te kijken. Ook wordt bij die bijeenkomst standaard het Tanzaniaanse volkslied gezongen, in het Swahili, dat heeft ook wel wat. 

Gisteren hadden we onze tweede hash, in de buurt van Marangu, een uurtje richting het oosten, aan de voet van de Kilimanjaro. We werden over een rivier gestuurd, wat Gaspard een nat pak opleverde tot aan zijn middel en Anna, Maria en mij natte schoenen. Het pijnlijke was dat we te laat zagen dat we gewoon aan 1 kant hadden kunnen blijven, en dat 2 bejaarde afrikanen, waarvan 1 vrouw met een enorm pak takken op haar hoofd, als hinden naar de overkant sprongen. En natuurlijk overal weer de kinderen die toe staan te kijken, i.p.v. televisie een live-uitzending met blunderende blanken. We kwamen met nog 3 anderen als laatste aan, en het eten was al op. 

Gaspard's make-over is trouwens niet gestopt bij zijn kapsel. Hij heeft zich een bril aan laten meten. In Nederland had hij er ook wel 1, maar deed die nooit op. Maar nu vond hij het toch wel lastig worden, bijvoorbeeld met autorijden. Dat kun je je wel voorstellen als je aan de ene kant -7 hebt en aan de andere kant -1,5. Het glas aan de slechtste kant lijkt een beetje op de bodem van een jampot, de glazen kleuren mee met de zon, het montuur was heel erg in in 1985, kortom de meiden worden nog minder graag met hun vader samen gezien. Inmiddels is Gaspard voor de 2e keer terug voor een kleine reparatie. Maar wat wil je ook voor omgerekend 40 euro. Op de een of andere manier heeft hij het fototoestel tot nu toe kunnen ontlopen, maar dat zal niet lang duren. 

Ter afsluiting twee geinige taaldingetjes. Ik hoorde Maria tegen een vriendinnetje zeggen: "Ken you Tom and Jerry?"

En zelf bestelde ik in de buurtsuper een zak schoenen i.p.v. chips. Viatu is schoenen en viazi chips/aardappel in het swahili.

Hoe zien onze dagen eruit?

We staan om iets na 6 uur op, meestal met lichte tegenzin. Gaspard maakt het ontbijt. Het brood van hier is na 1 dag niet meer gewoon te eten, dus hij maakt er een tostie van. Ja, inderdaad, toch maar een tostie-apparaat aangeschaft. Flesjes water, pauzehapje, net als thuis, in de schooltassen.

Om tien over zeven de deur uit, hetzij lopend of met de auto, de ene dag ik, de andere dag Gaspard. Op school aangekomen neemt Isabelle zo snel mogelijk afscheid, want ze wordt liever niet met ons gezien. Anna en Maria brengen we naar hun klassen. Elke dag hetzelfde ritueel met juf Narelle: "goodmorning Maria, how are you today?". Waarop een zacht "I'm fine, thank you" volgt. 

Vervolgens ga ik rond een uur of 8 lopen met 1 of meer loopmaatjes. Vandaag alleen met Monica, de Zimbabwaanse. Ze wist een oversteekje bij een tamelijk onstuimige rivier, en via een paar rotsblokken bereikten we de overkant. Er zat een oude man zich te wassen, die de grootste lol had over mijn houterigheid. Met Monica gesproken over het drama Zimbabwe. Haar ouders zijn door aanhangers van de regeringspartij geïntimideerd, alleen om het feit dat ze een blanke schoonzoon hebben, en daarom wel aanhangers van de oppositie zullen zijn. Wat ze natuurlijk ook zijn, net als ieder weldenkend mens daar. 

Daarna thuis een kopje koffie met mijn man. Violet is dan begonnen aan het huishouden en Solomon werkt in de tuin. Wij handelen ondertussen allerlei administratieve- en praktijkzaken af uit Nederland, naast mail en blog. Dit jaar zouden we niet kunnen doen als het internet niet bestond. 

Dan boodschappen doen of even de stad in. Tot nu toe hadden we nog tamelijk wat regeldingen, maar dat wordt natuurlijk steeds minder. Binnenkort gaan we kennismaken in het ziekenhuis, het heeft even geduurd omdat een aantal sleutelfiguren er nog niet was. Maar dat vinden we eigenlijk wel prima. Het is heerlijk om eerst alles praktisch een beetje voor elkaar te hebben.

s' Middags komen de kinderen weer in beeld. We zijn tamelijk veel tijd kwijt met halen en brengen. Ze hebben alle drie andere eindtijden door verschillende buitenschoolse activiteiten. Nederlandse les krijgen ze 2x1,5 uur per week van juf Meike uit de Achterhoek. Daarnaast moeten ze uit een aantal sportactiviteiten kiezen. Bij gebrek aan hockey heeft Anna voor voetbal gekozen en Isabelle voor basketbal. Na de herfstvakantie is er weer een ander aanbod. Maria krijgt samen met een jongetje privé-zwemles in het buitenbad van de school. Dat moeten we apart afrekenen, kost wel 1 euro per les van ruim een half uur. Ondertussen zit ik lekker op een bankje te kletsen met de andere moeder. Ik vond zwemles altijd één van de grootste rampen van het ouderschap, maar zo is het goed te doen.

Anna krijgt dwarsfluitles van een swingende, goedlachse Amerikaanse neger. Isabelle is na 1 pianoles al geswitcht van leraar. De eerste stonk enorm naar zweet en had een heel ander idee dan zij over de inhoud van de les. Nu heeft ze een juf en gaat het een stuk beter.

Dan zit Anna nog op de creativiteitsclub, lekker fröbelen in een tuin. Vanaf morgen beginnen ze met paardrijles. Nou, en dan lijkt alles weer op thuis, behalve dat alles zich hier op school afspeelt, alleen op doordeweekse dagen en dat ze nog veel meer buiten zijn. En last but not least: alles in het engels. 

Verder geef ik iedere dag engelse les aan Violet. Ze heeft alleen lagere school en spreekt geen woord engels. Ze is heel gemotiveerd en voor mij is het ook leerzaam, want de enige andere taal waarin we kunnen communiceren is Swahili. 

In vergelijking met Nederland gaan we zeker een uur eerder naar bed allemaal. Niet alleen door die absurd-vroege opstaantijd, maar ook omdat we s' avonds een stuk minder te doen hebben. Onze boekenvoorraad begint al goed te slinken.

uitstapjes

De meiden hebben de afgelopen dagen leuke dingen gedaan. Maria had een uitstapje met de klas naar een Masai-dorpje. Ze gingen erheen met de schoolbus, een omgebouwde, blauw geverfde vrachtwagen, aan de zijkanten open. Ze zijn daar in een hut en op school geweest en Maria vertelde dat de mensen er heel arm waren. De school had bijna geen tafels en stoelen en er was niets om mee te spelen. En sommige mensen hadden rotte tanden. Onze school had pennen en papier meegenomen om kado te doen. Maria was er behoorlijk van onder de indruk.
Anna was vrijdag uitgenodigd door een meisje van haar klas, die in boarding (intern) zit, voor een " sleep-over". Af en toe mogen de boarders iemand uitnodigen in het boarding-house om te komen logeren. Anna was dolgelukkig, want ze had deze week echt een beetje een crisis. Nu heeft ze gelukkig Loulou, een Tanzaniaans meisje, waar ze wat meer mee optrekt. Ze hebben samen engelse bijles, dus dat schept een band. Anna vond het erg gezellig op kostschool, maar is toch blij dat ze er niet de hele week hoeft te zitten. Vooral omdat ze veel hulp nodig heeft bij haar huiswerk.
Isabelle had haar eerste kampeer-uitstapje met de klas. Met de blauwe schoolbus naar TPC, een suikerplantage, ongeveer 3 kwartier hier vandaan. Op school kon ze een rugzak lenen en nog wat andere kampeerbenodigdheden. Ze moesten zelf de tent opzetten, koken en hebben flinke wandelingen gemaakt. Vanmorgen 3 uur, met volle bepakking, op wandelschoenen die van haar vriendin Manouk zijn geweest. Ze sliep op een matje, lag op een hobbel, dus niet echt een goede nacht, ze was blij toen ze om 6.30 op moest staan.
Wij hadden zelf gisteren een barbecue in hetzelfde TPC, georganiseerd door de oudervereniging van de school. TPC is een enorm uitgestrekt gebied, ongeveer zo groot als Zuid-Limburg, met alleen maar suikerriet en een raffinaderij. De eigenaar is iemand die van St. Mauritius komt, en er wonen ongeveer 10 gezinnen die ook daar vandaan komen, in een klein dorpje. Deze mensen, franstalige blanken, werken in het bedrijf, en hun kinderen zitten op de Internationale School. De arbeid wordt verricht door Tanzanianen, die ook op het terrein wonen.
De bbq was erg leuk, met zwembad, en veel leraren en ouders. Iedereen had eigen eten en drinken mee. Dit jaar zitten er 32 nationaliteiten op school. Inmiddels heb ik er ook een Zimbabwaans loopmaatje bij, zij is getrouwd met een duitser, en 1 van haar zoons zit bij Anna in de klas. Ben benieuwd naar haar perceptie van de politieke situatie in Zimbabwe. Wij zitten ons hier af en toe te ergeren aan de hoeveelheid bankbiljetten die je nodig hebt om iets te betalen. Het grootste bankbiljet is 10.000 Tanzaniaanse Shilling, ongeveer 5 euro. Dus als je 200 euro uit de muur trekt, heb je meteen een grote stapel briefjes. We moesten 6 maanden huur vooruit betalen, dat loopt dan meteen in de miljoenen, het leek wel een koffer met losgeld. Maar zo erg als in Zimbabwe is het natuurlijk niet en de inflatie valt ook best mee.
Er wordt hier flink geklaagd over het weer, vooral door de nederlandse bloemen- en plantenkwekers. Het schijnt te koud te zijn voor de tijd van het jaar en te weinig zonuren, het is het hele jaar al niks, " zo erg hebben ze het nog nooit meegemaakt". Wij zijn dik tevreden met het weer, het is geen dag onder de 20 graden en het regent zelden. En dan zie je toch regelmatig mensen met wollen mutsjes op en een portier bij de school loopt de hele dag in een ski-jack.

Playgroup en Bokito

Deze week stond in het teken van de integratie met de Mzungu (blanken)-populatie. Nou, daar hoef je geen moeite voor te doen want overal kom je dezelfde mensen tegen.
Er is hier een wekelijkse bijeenkomst, the Playgroup, voor moeders met hun babies, steeds bij een andere moeder. Deze week was het bij Gordana, mijn loopmaatje. Ze nodigde me uit om ook een kopje koffie te komen drinken, "zodat ik wat mensen zou ontmoeten". Ik zag het eigenlijk niet zitten, maar wilde mijn nieuwbakken vriendin niet voor het hoofd stoten. Ik ging zo laat mogelijk. Daar aangekomen zaten er allemaal moeders met kindjes in de tuin, samen met hun Tanzaniaanse nannies. Ik was de enige zonder kind, want gelukkig heb ik de baby-leeftijd ver achter me gelaten en waren de meiden op school. Iedereen was weer amerikaans spontaan en aardig. Op een gegeven moment riep een duitse moeder, die, als het hier niet zo warm zou zijn zeker geitenwollen sokken zou dragen, "we gaan zingen!" Iedereen zeeg neer in een cirkel in het gras met een kind op schoot, en ik dacht wat moet ik nou? Weggaan was te bot, op een afstandje zitten kijken te arrogant, dus ik ging er maar bij zitten. Daar zat ik enigszins gegeneerd meeneurieënd en klappend, en op een bepaald moment rondjes lopend in de kring. Ik keek van een afstandje naar mezelf en moest eigenlijk zo vreselijk lachen. Volgende keer neem ik Gaspard mee, dat zou pas shockerend zijn! Zo snel als enigszins fatsoenlijk was, heb ik me uit de voeten gemaakt.
In een Club op een werkelijk zeer idyllisch plekje, aan een rivier, kun je wat drinken/eten en draaien ze regelmatig films in de open lucht. Op donderdagavond is het Ladies Night en worden er een aantal afleveringen van "Sex and the City" gedraaid. Ik had me tegen 1 van de dames laten ontvallen dat het me wel leuk leek om een keer mee te gaan. Volgens mij niks concreet afgesproken, maar plotseling stond ze gisteravond luid toeterend voor de poort. Dus ik maar snel mee, want het is de moeder van Maria's vriendinnetje Malaika. En die prille vriendschap moet natuurlijk niet stuklopen op mijn blijkbaar onduidelijke communicatie.
Op de club communiceerde ik ook heel goed. Maakte kennis met twee, naar ik aanneem amerikaanse vrouwen, die een cocktail aan het drinken waren. Ik vroeg ze hoe de cocktails heten. 1 zei "Bokito". Dus ik riep uit: "o, the monkey!" Vraagtekens in hun ogen. Dus ik hang maar even snel een slap verhaal op over Bokito die een vrouw besprongen had, blabla, haha. Kijk ik even later op de cocktailkaart, geen Bokito te bekennen, wel een Mojito. Door het geruis van de rivier had ik het niet goed verstaan. Ik heb het maar zo gelaten, weten zij veel. Dat kijken naar Sex and the City is in ieder geval goed voor mijn engels, ik heb maar een paar keer op het verkeerde moment gelachen.
Eindelijk hebben we internet thuis! En de man van TTCL, de Tanzaniaanse provider, is er maar 6x voor geweest! Het is hier gebruikelijk dat iedereen die een huis betreedt, z'n schoenen uitdoet. Is ook wel logisch, met alle stof. Maar met deze man was dat geen feest, ongelofelijk, het heeft me bijna een hele spuitbus toiletverfrisser gekost.
Vandaag was de Kilimanjaro heel goed te zien. Dat gebeurt namelijk niet zo vaak, meestal zit-ie in de wolken. Heel bijzonder eigenlijk, zo'n berg die zich alleen maar laat zien wanneer het hem goeddunkt.

Naar de kapper en over de meiden

Omdat het grijs op mijn hoofd zich weer begon te manifesteren, werd het tijd voor een kappersbezoekje. Op naar de salon van onze Tanzaniaanse vriendin Jean in Chaggastreet, met op zak een tube verf en een handvol tips van mijn kapper Maurice.
Moudy, de kapper, sprak geen woord engels, dus ik ging met mijn woordenboekje in de hand uitleggen dat de verf gemengd moest worden met 30 ml waterstofperoxyde, dat alleen de uitgroei moest worden geverfd, en dat het ongeveer een half uur moest intrekken. En of-ie geen handschoenen aan wilde doen?
Het aanbrengen van de verf deed hij met een soort houten ijsstokje, dus ik vreesde het ergste. Hij liet het ongeveer een uur zitten (zonder droogkap), omdat ik ondertussen mijn gepedicuurd werd, door een andere man, Sam. Een heel grondige behandeling van de onderbenen en voeten, die bij elkaar ook wel een uur geduurd heeft, scrubben, schuren, knippen, voetenbadje, nagels lakken. Gaspard was ondertussen de stad in en kwam af en toe even kijken hoe ver ik was. En net steeds op die momenten was Sam bezig mijn kuiten te kneden. Ondertussen zat Moudy de kapper er gewoon bij op een bank, met zijn mobiel te rommelen en te kletsen met Sam. In een andere hoek had een kapster die niks te doen had, zich voor een dutje genesteld in een luie stoel. Dat zie ik ze bij haarmode Zijlstra niet doen!
Mijn haar is wonderwel goed gelukt. Ik heb het niet laten knippen, dat durfde ik nog niet aan. Na afloop moest ik het enorme bedrag van 11000 shilling afrekenen, oftewel €5,50.
Het is zo leuk, dingen die in Nederland zo vanzelfsprekend zijn, zijn hier een avontuur.

Maria heeft een leuk vriendinnetje gevonden, Malaika. De moeder is een mexicaans-amerikaanse, vader een duitser-tanzaniaan (broer van de eerder genoemde Yohannes). Thuis wordt engels en swahili gesproken, en af en toe spaans en duits. Maar hoe communiceert Maria met Malaika: in limburgs dialect! Maria spreekt nog maar weinig engels in de klas, maar non-verbaal schijnt ze aardig de clown uit te hangen.
Isabelle heeft het afgelopen weekend met nog 2 meisjes bij Milou gelogeerd, haar van oorsprong nederlandse, maar hier geboren vriendinnetje. Ouders hebben een bloemenfarm, een schitterend huis en heel veel personeel. Van koken tot het klaarmaken van de logeerbedden, alles werd gedaan door de medewerkers. Ze keek haar ogen uit.
Isabelle had nogal een schokkende ervaring: ze was getest op Engels and “her results were very bad”. Dit was natuurlijk te verwachten, maar voor een strebertje als zij even slikken. Dus ze krijgt bijles engels, net als Anna.
Anna heeft af en toe wel heimwee. Ze slaapt niet zo goed en heeft nog niet echt een maatje gevonden. Ze doet ontzettend haar best op haar Engels, omdat ze zelf ook wel voelt dat dat het contact leggen een stuk makkelijker zal maken. Verder is ze wel vrolijk en kan ook genieten van alle nieuwigheden en het spelen met Linda. Het is fijn dat we nu echt tijd kunnen besteden aan het haar door deze moeilijke periode heen slepen.
De school communiceert zich helemaal suf hier. Iedere week een nieuwsbrief, briefjes tussendoor en een wekelijkse bijeenkomst waarin de kinderen van de basisschool iets presenteren voor de ouders. We moeten voor Anna en Maria een heel formulier invullen met hun doelstellingen voor de komende weken, aan de hand van competentie-profielen, leerstijlen enzovoorts. Het huiswerk van Anna moeten we iedere dag aftekenen. Het is maar goed dat we niet hoeven te werken, want daar hebben we helemaal geen tijd voor!
De internet-aansluiting thuis werkt nog steeds niet. De Fundi (van timmerman tot loodgieter tot techneut heet hier Fundi) snapt er niets van, hij is al 5 keer hier geweest, maar het wil maar niet lukken om connection te krijgen. Vanmiddag komt hij terug met een Engineer. Ben benieuwd.

HASH

We hebben onze eerste HASH meegemaakt. Dat is een activiteit die al jaren door hier wonende buitenlanders wordt georganiseerd, 1x per 2 weken. 2 mensen zetten ergens in de omgeving van Moshi een hardloop- annex wandelroute uit, met om de 20 meter een markering. Elke kilometer staat er een kruis en stopt de route-aanduiding. Op die plek moeten de eersten die aankomen de verdere route proberen te vinden. Ergens, in een straal van 100 meter, bevindt zich namelijk weer een markering en wordt de route vervolgd. Degenen die de route vinden, moeten pijlen, van bijvoorbeeld takken, leggen in de goede richting. De bedoeling is dus dat door het zoeken er oponthoud ontstaat bij de eersten, zodat de groep niet te ver uit elkaar gaat.

Het principe was mij al een keer in het Engels uitgelegd en ik, op mijn beurt, had het Gaspard en de meiden verteld voordat we gingen. Ik vertelde ze dat er om de 20 meter een bloem zou staan om de route te markeren. Ik dacht al bij mezelf: “zouden ze daar plastic bloemen voor gebruiken, die ze iedere keer doorgeven aan de volgende organisator?” Dus toen we gingen rennen en lopen vroegen we aan de mensen waar nou toch die bloemen stonden. Wat bleek: het waren markeringen met flour (meel, uitgestrooid als stip of kruis op de grond) en geen flower.

Nou ja, het was heel erg leuk. Rennen en wandelen door de koffie- en bananenplantages, door gehuchtjes met nieuwsgierige inwoners, prachtige uitzichten. Na afloop was er drinken en eten en hebben we weer een aantal aardige mensen ontmoet. Het is opvallend hoe snel je hier contact hebt met andere buitenlanders. We zijn zelfs de dag ervoor al op een verjaardagsfeestje geweest. De Nederlanders die hier zitten, zijn bijna allemaal bloemenkwekers. Anderen, voornamelijk Duitsers, Amerikanen en Engelsen, werken voor ontwikkelingsprojecten, voor de kerk of in het ziekenhuis.

Inmiddels hebben we een auto. Jean, de zus van de tuinman, waar ik al eerder over verteld heb, is zo aardig om 1 van haar auto's een jaar tegen vergoeding uit te lenen. Het is een Toyota HiLux Surf 4wd, een heel krachtige bak. Omdat er hier links wordt gereden, zit de hele bediening gespiegeld, dus als je de richtingaanwijzer denkt aan te zetten, beginnen de ruitenwissers op en neer te zwiepen.

Vanmiddag hebben we er een uitstapje mee gemaakt. We wilden naar een paarden-boerderij gaan, maar hebben 'm niet kunnen vinden. We kwamen na een uur terecht bij de ingang van Kilimanjaro National Park, mooie rit, maar het geklaag op de achterbank was niet van de lucht. Waar is het nou, we moeten plassen, we hebben honger, we zijn misselijk, we zijn moe, we hebben hoofdpijn, gaan we terug naar huis want we vinden het toch niet, au m'n kop. Inderdaad, we kwamen onverrichter zake terug, maar hebben wel even goed de 4-wheeldrive uit kunnen proberen. Want het is af en toe ongelofelijk, zulke kuilen in de weg.

Volgende keer: de schoonheidssalon...

snel tussendoor

We zitten in het huis nog steeds te wachten op de internetaansluiting, dus zijn nog even afhankelijk van het internetcafe, dat over 10 minuten dicht gaat. Er komen wel weer een paar verhalen aan, hoor. Over de "HASH", en over mijn eerste kappers-en pedicure ervaring.
Verder gaat alles prima. We zijn heel blij met berichtjes op welke manier dan ook uit Nederland!
Foto's worden binnenkort ook ge-updated.
Veel liefs uit Moshi van ons vijven.

Van alles

Vanmorgen heeft Gaspard Maria van school moeten halen omdat ze niet lekker was. Waarschijnlijk een geval van oververmoeidheid. De meiden hebben een beetje moeite met slapen. Anna en Maria slapen samen in een bed, en vooral vannacht was het mis. Er was een muggenprobleem en ook al zitten ze buiten de klamboe, je hoort ze toch. Daarbij het geblaf van de honden in de wijk, en dan moet je ook nog aan allerlei enge monsters denken!
De meiden hebben het naar hun zin op school, maar we kunnen merken dat het veel van ze vergt. Vooral het alles in het engels moeten doen, maakt het zwaar. Maria zit nu lekker op de bank onder een dekentje Tom en Jerry te kijken op de laptop. Voor de vorm heeft ze buikpijn, maar toch ook wel honger..... Misschien een sliertensoepje, mam?
Binnenkort gaat het waarschijnlijk lukken om thuis internet te krijgen. We zijn er wel aan toe, want het internetcafe is ook niet alles. Gistermorgen was er geen verbinding, waarschijnlijk omdat de beheerster steeds films aan het downloaden is. Gistermiddag ging ik er even heen om te kijken of ik op de computer kon, lag ze op een salontafeltje onder een handdoek te slapen. Het zag er erg komisch uit, want ze is niet 1 van de slanksten. Ik kon op internet, was de enige klant, maar het was erg lawaaiig in de zaak. Links van me stond een mediaplayer steeds hetzelfde afrikaanse liedje af te spelen en aan de rechterkant ging mevrouw uit verveling nog maar wat muziek downloaden en luid afspelen. En ondertussen duurt het voor mij dan ongeveer 2 minuten om een andere webpagina te openen. Het is een goede oefening in niet-ergeren-kunde.
De nieuwe gordijnen zijn geleverd. Als Kruit Wonen dit zou zien......Maar we zien de humor er wel weer van in. Het printje is een beetje kinderachtig, hutjes en afrikaanse krijgers, maar dat krijg je als je er niet teveel geld aan wil uitgeven. Dan hebben ze niet gehoord van plooien, dus als ze dicht zijn hangen er gewoon lappen voor de ramen. In de woonkamer zijn 4 ramen, en van alle vier is de lengte van de gordijnen verschillend. Bij de 2 grotere ramen hebben ze maar 3 lappen gemaakt i.p.v. 2 want anders kwamen ze niet aan de breedte. Toch ziet het er een stuk gezelliger uit.
De verblijfsvergunningen zijn we aan 't regelen via de school. Allemaal moeilijk, moeilijk, maar als we de jongens van de Immigration Office een beetje tegemoet kunnen komen, gaat het wel lukken......Mijn eerste ervaring met corruptie, kosten 200 dollar. En het leuke is dat er een bordje hangt in de Immigration Office met This is a Corruption-Free Zone. Ik denk dat Free-Corruption Zone de lading beter dekt. Ik vind het grappig om te merken wat het met mijzelf doet. Aan de ene kant berusting: we moeten nu eenmaal zo'n vergunning hebben, en dat is blijkbaar zoals het gaat. Aan de andere kant boosheid dat die loketjongens, die het toch al beter hebben dan de gemiddelde tanzaniaan, zo misbruik maken van hun positie. Dus ik zei tegen Gaspard, als we de vergunning eenmaal hebben gaan we dit bij de "Autoriteiten aan de Kaak Stellen". Gelukkig is Gaspard wat minder Don Quichotterig dan ik, volgens hem kunnen ze, als je lastig doet, de vergunning gewoon weer intrekken en je per kerende post op het vliegtuig zetten met je grote mond. Oke, oke, acceptatie.

buurkinderen

We hadden gezien dat er bij ons in de buurt in een paar kleine huisjes kinderen wonen. Dus, zondagmiddag, misschien leuk om onze kinderen wat met ze te laten spelen. Ik nodigde ze in mijn beste swahili uit voor een potje voetbal op het pad voor het huis. 5 meisjes in armoedige kleertjes, in de leeftijd van 2 t/m 11, kwamen er op af. Ze gingen heel leuk met elkaar en de bal aan de gang. Na een half uur: dorst en met z'n allen kwamen ze in ons huis om wat water te drinken en een koekje eten. Hee, wat leuk, een schoolbord met krijtjes. Hee, wat is dat voor interessante aap op batterijen. Hee, wat is dat voor leuk klein apparaatje: een nintendo. Plotseling kijk je door de ogen van het afrikaanse kind en zie je een soort Alice in Wonderland-landschap. Een grote woonkamer, met electrische apparaten, speelgoed en schrijfwaren. En eten en drinken voor iedereen. Een moeder kwam poolshoogte nemen en liep maar gewoon naar binnen. Begon in allerlei boeken te bladeren, ging zitten en pakte ook een koekje. Isabelle, Anna en Maria wisten niet meer zo goed wat ze moesten doen, net als ik. Aan de ene kant wil je gastvrij zijn, aan de andere kant ging het eigenlijk te ver. Dus op een gegeven moment zei ik maar: "zo, jullie gaan nu naar huis"! Isabelle deelde op verzoek van 1 van de meisjes nog even al onze appels uit. En daar gingen ze, allemaal vriendelijk bye bye roepend.
1 meisje van 8 jaar heeft wel indruk op me gemaakt. Ze sprak het beste engels van iedereen en had alleen maar belangstelling voor het schoolbord en pen&papier. Ze maakte keersommen met honderdtallen en maakte rijtjes met woorden van swahili naar engels en liet dat vol trots zien. Hopelijk krijgt ze de kans om verder te leren.

Vervolgens ging ik met de meiden ergens wat drinken. Gaspard was overigens met Yohannes Kamm en nog een paar mensen een uitstapje gaan maken naar een hotspring, waar ooit een meisje is doodgebeten door een krokodil. Yohannes is een vloeiend swahilisprekende, hier geboren jongen met duitse ouders, die safaries organiseert. Hij is een echte ritselaar, heeft bijvoorbeeld voor ons het huis gevonden. Gaspard is gaan zwemmen, heeft geen krokodil gezien, maar wel schildpadden. Misschien vertelt-ie er binnenkort zelf nog wat over.

Toen ik met de meiden terugkwam bij het huis, hoorde ik bij de buren meteen een lopend vuurtje gaan: ze zijn er weer! En vervolgens kwamen er 7 kinderen het erf op. Maria en Anna gingen nog even met ze voetballen, maar daar waren ze eigenlijk niet in geïnteresseerd. Ze wilden weer naar binnen, en vroegen om drinken. Maar ik dacht "dit overkomt me geen tweede keer", en zei dat er voortaan alleen buiten samen zou worden gespeeld en dat ze thuis water moesten gaan drinken. Kijk, zo arm zijn ze nou ook weer niet. Toch voelde ik me er een beetje naar over, tenslotte hadden we ze in eerste instantie zelf zover laten komen. Maar goed, beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Navraag bij Solomon en Yohannes over het gevoerde beleid, leverde een bevestiging op van de juistheid van mijn laatste begrenzende actie.

Gisteravond kwam Yohannes een auto laten zien, die te koop is. Een Suzuki Viagra of Vitara of zoiets, een soort barbie-4-wheeldrive. Schijnt hier vooral in de regentijd toch wel heel handig te zijn. We twijfelen eigenlijk een beetje of we wel een auto willen hebben. Tot nu toe lukt het allemaal wel qua vervoer, de volkswagenbus rijdt ook weer na een aantal dagen Intensive Care. Maar iedereen die we spreken roept "that you definitely need a car here!" We denken er nog maar 's rustig over na.

Gordijnen

Sinds gisteren heb ik er een loopmaatje bij. Het is een smalle Italiaanse, met een lange zwarte vlecht, petje op, genaamd Theresa. Ze werkt op school als kostschoolmoeder en "alzo laikz runnink". Ze weet hier nog beter de weg dan Gordana, dus we hebben gisteren meer dan een uur gelopen. En toen hebben we besloten dat ons doel wordt: de Kilimanjaro-marathon! Die is in februari, dus nog tijd genoeg. Wil ik ooit in mijn leven een keer een marathon doen, dan is dit wel de beste kans. Ik heb nu tijd om te trainen en maatjes met hetzelfde doel. En als voorbereiding hadden ze gedacht aan de halve marathonnen van Nairobi en Zanzibar!
En nu over de Tanzaniaanse Opzij-vrouw. We vroegen aan Solomon of hij iemand kent die gordijnen voor ons kan maken. Nou, hij kon zijn zus Jean wel vragen. Gistermorgen, keurig op de afgesproken tijd, verscheen ze ,een soort Oprah Winfrey in haar dikkere periode, in haar eigen 4-wheeldrive. Even uitgelegd wat we wilden, en toen ging ze 1 van haar fundi (werkman) halen. Hij nam de maten, Jean en ik kletsten wat in het engels en ze nam me mee naar de stad om stof uit te zoeken. Volgens haar moest ik haar laten onderhandelen over de prijs, want anders zou ik 2x teveel betalen. Uiteindelijk een leuk traditioneel printje uitgezocht voor ongeveel 2 euro per meter. Of ik het leuk vond om haar bedrijfjes en haar huis te zien. Nou, dat wilde ik natuurlijk wel.
Jean werkt als accountant bij een overheidsinstelling, maar verdient daar veel te weinig, dus ja, dan zoek je nevenactiviteiten in business. We kwamen terecht op een zijpad van Chaggastreet, waar een winkel was, bruisend van activiteit. Rechts een ruimte van 4x3 met 6 naaimachines waar mensen zaten te werken en links een kapsalon/schoonheidssalon/pedicure/manicure. Het was helemaal vol. 1 man was iemands voeten aan het vijlen. Daarnaast zaten ongeveer 5 kapsters op een stoel met aan hun voeten op de grond vrouwen die hun haar lieten invlechten. En het zou geen probleem zijn om mijn haar te verven! En ik was van harte welkom voor een schoonheidsbehandeling. Dat ga ik dus zeker een keer uitproberen. Jean heeft 7 mannen en 10 vrouwen in dienst. Daarna vertrokken we naar haar huis. Ze heeft 2 al wat grotere kinderen en geen man, en hoeft ook geen man, ze wil "independent" zijn. Het was een huis in een buitenwijk, ommuurd en met waakhonden. Er doken nog een paar kinderen op, die zich heel netjes in het engels kwamen voorstellen. Dit waren de kinderen van haar broer, die in een dorpje woont en waar de kinderen kansloos zouden opgroeien als zij ze niet in huis had genomen. Dus ze wonen bij haar en zij betaalt hun schoolgeld. De woonkamer was een belevenis op zich. Een driekwart cirkel met zware roze leunstoelen, een stuk of 10, zij aan zij. Gordijnen met grote rode rozen erop en een roze koof erboven. Een zware, donkere kast, met als versiering aan de deurknop 2 kerstklokken. Dit alles verder nog opgevrolijkt met de meest lelijke kunstbloemen. Ik kreeg ook alle slaapkamers te zien en haar schoenenkast a la Imelda Marcos. We kletsten wat, onder andere over de ouderenzorg in Nederland, en dat je dat hier niet hebt, verpleeg- en verzorgingshuizen. Jean zag al meteen een gat in de markt, want stel je hebt een beetje geld, je woont zelf in Dar es Salaam en je ouders zitten hulpbehoevend in een dorpje, wat is er dan fijner dan ze ergens te laten verzorgen. Even later bracht ze me weer naar huis en over een paar dagen zijn de gordijnen klaar. En we moesten zeker eens komen lunchen.
Als afsluiting van de eerste schoolweek zijn we gisteravond met z'n vijven uitgebreid gaan eten bij de chinees (die zitten ook overal) om de hoek, voor het enorme bedrag van ongeveer 50.000 tanzaniaanse shillingen, iets meer dan 25 euro.